. عوارض روي كليه و مجاري ادرار
بعضي داروهاي شيمي درماني و مخصوصا پلاتينها اثر ضد كليوي دارند و حتما بيمار بايد با آنها سرم به اندازه كافي دريافت كند. پزشك معالج فوق تخصص خون و سرطان كه تخصص داخلي هم دارد حواسش هست و خيلي به ندرت بيمار دياليزي ميشود.
داروهاي سيكلوفوسفامايد (اندوكسان) و ايفسفامايد (هولوكسان) ميتوانند باعث التهاب خوني مثانه شوند. ضمن مصرف مايعات زياد توصيه ميشود از داروي مزنا (اوروميتكسان) نيز استفاده شود كه اثر مخرب اين داروها روي مثانه را خنثي ميكند.
. عوارض جنسي (روحي و جسماني)
بيمار شايد مشكلات جنسي كه بيشتر مربوط به روح و روان دارد پيدا كند كه نياز به مداخلات روانشناسي دارد. بعضي داروها هم اثر مستقيم روي اندام تناسلي و تخمكها و اسپرمها ميگذارند و باعث نابارور شدن بيمار ميشود. يك راه حفظ باروري جمع آوري و منجمد كردن اين سلولها قبل از شروع شيمي درماني است. البته همه داروهاي شيمي درماني اين عوارض را ندارد و ما شاهد بچه دار شدن بسياري از بيمارانمان بعد از شيمي درماني هستيم.
. درد عضلات، مفاصل و استخوانها
بعضي داروهاي شيمي درماني مانند تاكسانها و اين عوارض را نشان ميدهند. بر خلاف باور خيلي از بيماران، ميشود از هر داروي مسكني مثل استامنوفن، ناپروكسن و ژلوفن استفاده كرد.
بحث عوارض شايع شيمي درماني را اينجا تمام ميكنيم
عوارض اصلي شيمي درماني را اينجا فقط جمع بندي ميكنيم
١. عوارض خوني
٢. عوارض گوارشي
٣. عوارض پوستي (ريزش مو)
٤. عوارض قلبي
٥. به وجود آمدن بدخيمي ثانويه
٦. واكنشهاي عروقي و حساسيت
٧. عوارض عصبي
٨. عوارض كليوي و اثرات روي مجاري ادرار
٩. عوارض جنسي
١٠. درد عضلات، مفاصل و استخوانها
بدیهی است که با توجه به گستردگی و تنوع عوارض شیمی درمانی و درگیری دستگاه های مختلف بدن، پزشک مسئول کنترل این عوارض، نیازمند تسلط به تمام امراض داخلی می باشد که از این حیث با توجه به زمینه تخصص داخلی در فوق تخصص های خون و سرطان، فوق تخصص های رشته مذکور مناسب ترین افراد در زمینه انواع درمانهای دارویی سرطان (منجمله شیمی درمانی) و کنترل عوارض آن می باشند.
113