هر دورانی از زندگی ویژگی‌های خاص خود را دارد، اما بعضی دوره‌ها به دلیل هیجانات خاص و منحصر به فرد و همچنین اغلب ناشناخته تجربه جدیدی را در اختیار ما می‌گذارند که اگر نتوانیم بخوبی از آن بهره بگیریم میتواند آسیب‌پذیری ما را در آینده بسیار بیشتر کند.
در واقع ما با ورود به نوجوانی به احساس‌خاصی می‌رسیم که هم برایمان غریب است و هم نمی‌دانیم چگونه باید با آن مواجه شویم، ولی والدین نیز با وجود این‌که خودشان چنین دورانی را پشت سر گذاشته‌اند، اغلب نمی دانند چگونه می‌توانند با نوجوان رفتاری دوستانه و صمیمی‌داشته باشند.
والدین اگر بتوانند در این خصوص موفق عمل کنند حتما نوجوانان نیز در کنار آنها لحظات شیرین‌تری را خواهند داشت. در این خصوص با دکتر پروین ناظمی، روان‌شناس و مشاور گفت وگو کرده‌ایم.
نوجوانی را بشناسیم
نوجوانی دوره‌ای از زندگی است که چون با بلوغ شخص همراه می‌شود، دوره بسیار مهمی از زندگی به شمار می‌رود و همین موضوع ممکن است مشکلاتی را برای شخص و خانواده‌ا‌ش به وجود آورد.
با توجه به این‌که نوجوان تغییراتی از لحاظ جسمی، فکری و شناختی پیدا می‌کند و همچنین باورهای جدیدی در او به وجود می‌آید، گاهی دچار بحرانی می‌شود که گذر از آن، هم برای او و والدینش سخت است. بنابراین نخستین گام برای برقراری ارتباط دوستانه با نوجوان، شناخت این دوره و احساساتی است که نوجوان در این دوره از زندگی خود آنها را تجربه می‌کند.
آغاز مخالفت‌ها
یکی از مشخصات نوجوانی و ویژگی‌های این دوران، مخالفت‌ها و اختلاف عقایدی است که معمولا بین نوجوان و والدین به وجود می‌آید. همین اختلاف‌ها باعث می‌شود نوجوان معمولا میلی به ارتباط زیاد و نزدیک با والدین نداشته باشد.
چون فکر می‌کند دیگر بزرگ شده، ولی والدینش هنوز مثل یک بچه با او رفتار می‌کنند و مدام از او ایراد می‌گیرند. اما بهترین‌کاری‌که والدین می‌توانند در این زمان انجام دهند این است که علاوه بر درک نوجوان و کمک به او برای پشت سر گذاشتن بعضی بحران‌های مربوط به این دوران، رفتار قاطعانه‌ای با او داشته باشند.
ضمن این‌که حتما این حس را به نوجوان منتقل کنند که او تنها نیست و همیشه میتواند روی کمک آنها حساب کند. برای این کار، والدین باید به نوجوان احترام بگذارند، به او اعتماد کنند و خودش و خواسته‌هایش را باور داشته باشند.
مقایسه نکنیم
توجه داشته باشیم هیچ نوجوانی را با دوران نوجوانی خودمان یا حتی همسن و سالان خودش مقایسه نکنیم. هر نوجوانی روحیه خاص خود را دارد؛ بعضی‌ها با ورود به این دوران ساکت و گوشه‌گیر می‌شوند و نمی‌توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند و بعضی دیگر شلوغ و پر شر و شور می‌شوند و نمی توانند لحظه‌ای آرام بگیرند. در واقع هیچ برتری نمی‌توان برای این‌گونه رفتارها در نظر گرفت و فقط باید آنها را پذیرفت.
نوجوانان علاقه زیادی به ارتباط با دوستان خود دارند که گاهی همین‌گونه ارتباطات میتواند برای آنها مشکلاتی به وجود بیاورد. فراموش نکنیم ما نمی‌توانیم مانع برقراری این‌گونه دوستیهای او شویم.
ضمن این‌که در واقع نوجوان به این‌گونه ارتباطات نیازمند است. بنابراین بهترین کار این است که ضمن کنترل غیر‌مستقیم دوستیهای او باید آشنایی کافی با فضای دوستی‌هایش داشته باشیم و همچنین به او مهارت لازم برای برقراری ارتباط سالم با دوستان را آموزش دهیم. نوجوان باید یاد بگیرد که نباید خیلی زود به هر‌کسی اطمینان کند یا هر چه از او می‌خواهند انجام دهد و در واقع هر کاری را تجربه کند.
نمی‌خواهم درس بخوانم!
برای نزدیک شدن به نوجوان و برقراری رابطه دوستانه با او هیچ چیز به اندازه انتخاب کلام و زبان مناسب و دلگرم‌کننده نمی‌تواند موثر باشد. اگر نتوانیم این ارتباط را با نوجوان برقرار کنیم او حس نزدیکی و اعتماد به ما نخواهد داشت و همین موضوع ما را از او دور می‌کند.
گاهی نوجوان حتی تصمیم‌های عجیب و غریبی می‌گیرد. مثلا می‌گوید علاقه‌ای به ادامه تحصیل ندارد و ترجیح می دهد به جای درس خواندن کار کند و... . در این‌گونه مواقع نیز هیجانات و احساسات او را درک کنید و این حرف‌ها را خیلی جدی نگیرید.
گاهی نوجوانان فقط قصد مخالفت دارند، بنابراین اگر بتوانیم با آرامش این‌گونه خواسته‌های او را درک کنیم می توانیم به او کمک کنیم تا خودش متوجه اشتباهاتش شود.
92
