برنامه ايمن سازي کودکان با توجه به شرايط اپ

برنامه ايمن سازي کودکان با توجه به شرايط اپيدميولوژيک کشور






برنامه ايمن سازي کودکان با توجه به شرايط اپيدميولوژيک کشور

توضيحات
نوع واکسن
سن

در کودکان زير يک سال ،مقدار واکسن « ب .ث . ژ » (۰۵/۰)
ميلي ليتر معادل نصف دوز بالغين است .
ب.ث .ژ-فلج اطفال
بدو تولد


سه گانه -فلج اطفال- هپاتيت
۲ ماهگي


سه گانه -فلج اطفال
۴ ماهگي


سه گانه -فلج اطفال- هپاتيت
۶ماهگي

اين واکسن شامل ,واکسن هاي سرخک ،سرخجه و اوريون مي باشد.
MMR
۱۲ ماهگي


سه گانه - فلج اطفال
۱۸ ماهگي


سه گانه -فلج اطفال -MMR
۴-۶ سالگي




با توجه به اهميت تکميل واکسيناسيون در زمان مقرر ، چنانچه کودکي به موقع در زير يک سال براي در يافت واکسنهاي خود مراجعه ننمايد ، براي رساندن هرچه سريعتر فرد به زمان معمول واکسيناسيون تنظيم زمان مراجعه واکسنهاي سه گانه ، پوليو و هپاتيت ب در سه نوبت بشرح ذيل خواهد بود :

۱- حداقل فاصله بين نوبت واکسن هاي سه گانه يک ماه
۲- حداقل فاصله بين نوبت واکسنهاي فلج اطفال يک ماه
۳- حداقل فاصله بين نوبت اول و دوم هپاتيت ب يک ماه
۴- حداقل فاصله بين نوبت دوم و سوم هپاتيت ب يک ماه

۱.بعد از ۶سال تمام (۶سال و۱۱ماه و۲۹روز) تزريق واکسن سه گانه ممنوع است وبايد از واکسن دوگانه ويژه بزرگسالان استفاده شود.۲.درصورتيکه سن کودک هنگام تزريق يادآور اول سه گانه و فلج اطفال ،چهارسال يا بيشتر باشد ،يادآور دوم لزومي ندارد.۳.پس از آخرين نوبت واکسن سه گانه بايستي واکسن دوگانه ويژه بزرگسالان هر ۱۰ سال يکبار تکرار شود.۴.چنانچه سن کودک هنگام تزريق نوبت اول MMR بين ۴-۶ سالگي باشد،نوبت دوم بايستي ۶ ماه تا يکسال بعد از نوبت اول تزريق گردد.۵.بعد ازيکسالگي قبل از تلقيح ب.ث.ژ بايستي تست مانتو انجام شود ودر صورت منفي بودن ،ب.ث.ژ تلقيح گردد.

۶.کسانيکه بدنبال تزريق ب.ث.ژ اسکار نداشته اند نياز به تزريق مجدد ب.ث.ژ ندارند


برنامه واکسيناسيون هاري


الف : پس از مواجه (Post exposure) :جهت افرادي است که به هر نحو مورد گزش حيوانات قرار مي گيرند و توسط آنها مجروح مي شوند که خود به دو شکل کامل و ناقص انجام مي شود .

واکسيناسيون کامل ۵ نوبتي : جهت افرادي که حيوان مهاجم از نظر هاري مثبت بوده يا متواري شده باشد و يا در صورتي که حيوان مهاجم ُگ يا گربه است حداکثر ده روز پس از گاز گرفتن حيوان مزبور از بين برود و يا علائم هاري را نشان دهد که پنج نوبت واکسن در روزهاي صفر -۳-۷-۱۴-۳۰ تزريق مي شود.

واکسيناسيون ناقص :

جهت افرادي که حيوان مهاجم از نظر هاري منفي بوده و يا در صورتي که سگ يا گربه است تا ۱۰ روز پس از گاز کرفتن سالم بماند که سه نوبت در روزهاي صفر -۳و۷ تزريق مي گردد.ب : قبل از مواجهه : (Preexposure)- که به منظور ايمن سازي افرادي که بيشتر در معرض خطر ابتلا به هاري قرار دارند (گروههاي پر خطر انجام مي شود. اين افراد عبارتند از :دامپزشکان ، تکنسين ها و کاردانهاي دامپزشکي ، کارکنان و بازرسان گوشت در کشتارگاه ها ، شکارچيان شکاربانان حفاظت محيط زيست و پرسنل مسئول هاري در مراکز بهداشت و کارکنان آزمايشگاههايي که با ويروس هاري سروکار دارند و دانشجويان رده هاي مختلف دامپزشکي و ………که به دو صورت در روزهاي صفر -۷- ۲۱ -يا ۲۸ و يا صفر -۲۸ و ۵۶ تزريق ميگردد


نکات مهم :
۱- شروع برنامه ايمن سازي کودکان نارس (کمتر از ۳۷ هفته )با وزن بيش از ۲۰۰۰ گرم همانند جدول ايمن سازي عادي است .

۲- نوزادان نارس با وزن تولد کمتر از ۲۰۰۰ گرم بايستي چهار نوبت واکسن هپاتيت ب در زمانهاي بدو تولد - يک - دو وشش ماهگي دريافت کنند . ولي چنانچه اين نوزادان بعد از يکماهگي براي دريافت اولين نوبت واکسن مراجعه نمايندبدون توجه به وزن تولد برنامه ايمنسازي همانند ساير کودکان خواهد بود.

۳- واکسيناسيون شيرخوراني که در نوزادي تعويض خون شده اند يا خون وفراورده هاي خوني دريافت کرده اند ، بايد مطابق جدول ايمن سازي انجام شود.

۴-واکسيناسيون شيرخوراني که در نوزادي به هر علت دچار زردي شده اند ، بايد مطابق جدول ايمن سازي انجام شود .

۵- در افراد مبتلا به هموفيلي و بيماريهاي خونريزي دهنده کليه واکسنهاي تزريقي بايستي زير نظر پزشک انجام گيرد .

۶- سو تغذيه نه تنها مانعي براي ايمن سازي نيست ، بلکه ايمن سازي بموقع کودکان مبتلا به سوء تغذيه لازم است .

۷-شل بودن مدفوع ويا سرماخوردگي و تب مختصر مانع ايمنسازي نيست .

۸ - برنامه زمان بندي دريافت واکسن در افرادي که تزريق مکرر خون دارند ( مانند بيماران مبتلا به تالاسمي ) مطابق جدول روتين مي باشد.

۹- در صورتيکه واکسن هاي زنده ويروسي بطور همزمان مورد استفاده قرار نگيرد ، بايد بين آنها حداقل يک ماه فاصله باشد.

۱۰- در صورت تزريق گاماگلوبولين عضلاني به کودکان فاصله تجويز واکسن هاي ويروسي زنده ضعيف شده (به جز واکسن پوليو خوراکي و تب زرد ) ، با گاماگلوبولين وفرآورده هاي خوني حداقل ۳ ماه و در مورد گاما گلوبولين وريدي حداقل شش ماه خواهد بود .

۱۱- چنانچه بين دو هفته بعد از تلقيح واکسن هاي زنده ويروسي ( بجز واکسن پوليو خوراکي و تب زرد ) به هر علت گاماگلوبولين عضلاني و فرآورده هاي خوني تزريق شود، بايد پس از سه ماه ودر صورت گاماگلوبولين وريدي پس از شش ماه اين واکسن ها تکرار شود ( در مورد تزريق حجمهاي زياد گاماگلوبولين ممکن است با نظر پزشک اين حداقل زمان افزايش يابد ).

۱۲-براي گروههاي سيار در مناطق کوهستاني و يا صعب العبور فاصله واکسيناسيون سه گانه ، فلج اطفال ونوبتهاي اول و دوم هپاتيت ب را به يکماه تقليل داد.


۱۳- در صورت فقدان کارت ايمن سازي يا سابقه معتبر ايمن سازي ، پس از بررسي کامل و دقيق از جمله حافظه مادر در صورت ايمنسازي ادامه يابد .


۱۴- ملاک سابقه معتبر واکسيناسيون سند معتبري است که نشان دهنده واکسيناسيون فرد باشد از قبيل کارت واکسيناسيون ، ثبت در دفاتر مراکز بهداشتي درماني ، خانه هاي بهداشت ، تيم هاي سيار و گواهي پزشک .

۱۵- در زنان حامله استفاده از واکسنهاي ويروسي زنده ( به جز پوليو و تب زرد ) ممنوع است بجز مواردي که خطر ابتلا به بيماري بر عوارض آن غالب باشد.

۱۶- در صورتيکه مابين دزهاي يک واکسن فاصله اي بيش از مقدار توصيه شده باشد نيازي به شروع مجدد سري واکسيناسيون از ابتدا تجويز در اضافي نيست و بايستي برنامه ايمنسازي رادر هر زمان ادامه داد.

۱۷- از تزريق واکسنها در ناحيه سرين به دليل احتمال آسيب به عصب سياتيک و يا کاهش اثر بخشي واکسن به علت بافت چربي زياد آن ناحيه بايستي خودداري نمود.

۱۸- در کودکان کوچکتر از دو سال تزريق واکسن در ناحيه قدامي خارجي ران و در افراد بالاتر از دو سال تزريق در عضله دلتوئيد صورت مي گيرد.

۱۹- در افراد بالاي دو سال چنانچه حجم عضله دلتوئيد کم باشد تزريق در ناحيه قدامي خارجي ران صورت ميگيرد.

۲۰- اگر لازم باشد در يک جلسه واکسيناسيون بيش از يک نوع واکسن تزريق شودبايد در محل هاي جداگانه (حداقل بفاصله ۵/۲ سانتيمتر )و يا در دو سمت انجام شود.

۲۱- محل تزريق زير جلدي واکسنها همان محلهايي است که تزريق عضلاني انجام مي گيرد.

۲۲- واکسن BCG بايد در حد فاصل يک سوم فوقاني و دو سوم تحتاني بازو تزريق گردد.

۲۳ - در افراد مبتلا به ايدز فقط واکسن ب ث ژ منع استفاده دارد واستفادازسایرواکسن های برنامه گسترش ايمنسازي بلاما نع است

۲۴- کسا ني که درسن سه ماهگي و بالاتر واکسن ب ث ژ دريافت نموده اند و در غرض ۷۲ ساعت در محل تزريق واکسن واکنش نشان داده اند بايستي توسط پزشک از نظر سل بررسي شوند .

۲۵ - اگر کودکي در هنگام دريافت قطره فلج اطفال مبتلا به اسهال شديد باشد و همزمان قطره به او خورانده شود بايستي يک دز اضافي واکسن با فاصله حداقل يکماه دريافت دارد .

۲۶ - واکسيناسيون کودکان

HIV مثبت فاقد علامت کاملا ضروري است و طبق برنامه جاري ايمنسازي باِستي انجام شود ليکن بهتر است در صورت در دسترس بودن بجاي OPV ازIPV استفاده شود.

۲۷- تغذيه با هر نوع شير، از جمله شير مادر ، با خوراندن قطره فلج اطفال مغايرتي ندارد و لازم نيست که قبل ويا بعد از خوراندن قطره شير قطع شود . در صورت استفراغ در کمتر از ۱۰ دقيقه پس از دريافت قطره فلج اطفال بايستي تجويز قطره تکرار شود.

۲۸-پوليو صفر بايد در بدو تولد و هنگام خروج از زايشگاه تجويز شود اما اگر به هر دليل ، تجويز واکسن در آن زمان مقدور نباشد ، در اولين فرصت ممکن تا روز سي ام تولد بايستي تجويز شود و بعد از آن تجويز پوليو صفر ضرورتي ندارد .

۲۹ - قطره فلج اطفال براي افراد بالاي ۱۸ سال توصيه نميشود .
۳۰ -در بيماران دچار آترزي مري ((esophageal atresia که داراي گاستروستومي مي باشند بهتر است ،به جاي OPVازواکسن تزريقي فلج اطفال (IPV)استفاده گردد.

۳۱-در کودکان داراي نقص اوليه سيستم ايمني وکودکان تحت درمان با داروهاي پايين آورنده قدرت دفاعي بدن نظير کورتيکواستروئيدها ويا کودکان تحت درمان با اشعه ومبتلايان به لوسمي –لنفوم وسرطان ها؛استفاده از واکسن پوليو زنده خوراکي ممنوع است وبه جاي آن بايد از واکسن کشته تزريقي استفاده کرد.
۳۲-توصيه مي شود همزمان با تزريق واکسن ثلاث يک دز قطره استامينوفن تجويز و به والدين آموزش داده شود تا در صورت تب يا بيقراري هر چهار ساعت آن را تکرار کنند.

۳۳-اگر پس از تزريق واکسن سه گانه ، درجه حرارت بدن کودک بالاتر از ۴۰ درجه سانتي گراد (زير بغل ) ، گريه مداوم بيش از سه ساعت که قابل آرام کردن نباشد ويا تشنج ظرف ۷۲ ساعت رخ دهد در نوبت هاي بعدي به جاي واکسن سه گانه بايد واکسن دوگانه خردسالان تزريق گردد.

۳۴- تزريق واکسن سه گانه در کودکان داراي ضايعات مغزي پيشرونده ممنوع است وبايد به آنها واکسن دوگانه خردسال تزريق کرد.


۳۵-فاصله بين نوبت سوم و چهارم واکسن سه گانه نبايد از ۶ ماه کمتر باشد.۳۶-پس از پايان سن ۶ سال و۱۱ ماه و ۲۹ روز تلقيح واکسن سه گانه مجاز نيست وبايد به جاي آن ،واکسن دوگانه بزرگسالان را تزريق کرد .

۳۷-در مورد کساني که سابقه تشنج دارند وبا مصرف دارو تحت کنترل هستند تزريق واکسنDTP بلامانع است.

۳۸- براي حفظ ايمني پس از پنج نوبت تلقيح واکسن سه گانه يا دوگانه ،واکسن دوگانه ويژه بزرگسالان بايد هر ۱۰ سال يکبار تکرار شود.

۳۹- جهت بالا بردن سطح ايمني بزرگسالان در مقابل ديفتري توصيه مي شود در کليه مواردي که بايد در بالغين واکسن کزاز تزريق شود ، منجمله در زنان باردار و زنان سنين بارداري (۴۹-۱۵ ساله) واکسن دوگانه ويژه بزرگسالان تلقيح شود.

۴۰- واکسنهاي سه گانه،دوگانه بزرگسالان و خردسالان را بايد حتما به شکل داخل عضلاني و عميق تزريق کرد (تزريق اين نوع واکسنها در زير جلد يا داخل جلد مي تواند موجب تحريک موضعي ،تشکيل گرانولوم ،نکروز بافتي و بروز آبسه استريل شود).

۴۱-در حال حاضر دوز يار آور واکسيناسيون «هپاتيت ب» توصيه نمي شود .

۴۲- در صورتيکه نوبتهاي قبلي واکسيناسيون «هپاتيت ب» با استفاده يکي از دو نوع واکسن پلاسمايي يا نوترکيبي (Recombinant) باشد،ادامه واکسيناسيون با نوع ديگر در نوبتهاي بعدي بلامانع است.

۴۳- اگر پس از تولد وتزريق واکسن هپاتيت ب مشخص شود که نوزاد از مادر +HBsAgبه دنيا آمده است حداکثر زمان دريافت ايمونوگلوبولين اختصاصي هپاتيت ب يک هفته بعد از تولد مي باشد.

۴۴- در صورتيکه نوزاد از مادر+HBsAg متولد شده باشد،بايد بطور همزمان نيم ميلي ليتر«ايمونوگلوبولين»اختصاصي «هپاتيت ب»در عضله يک ران وواکسن «هپاتيت ب» در عضله ران ديگر در اسرع وقت وترجيحا در ظرف ۱۲ ساعت پس از تولد تزريق شود .در صورت عدم دسترسي به ايمونوگلوبولين اختصاصي ، تزريق واکسن «:هپاتيت ب» به تنهايي نيز در ساعات اوليه پس از تولد حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد ايمني ايجاد مي کند.

۴۵- در افراد مبتلا به هموفيلي ،واکسن «هپاتيت ب» بايد زير جلد تزريق شود.

۴۶- نوزاداني که از مادران +HBsAg متولد شده اند و علاوه بر دريافت نوبت اول واکسن ،ايمونوگلوبولين نيز دريافت شده اند در سن ۱۵-۹ ماهگي بايد از نظر HBsAg و HBsAbکنترل شوند و در صورت لزوم مورد پيشگيري قرار گيرند.

۴۷- واکسيناسيون «هپاتيت ب»هيچگونه مورد منع تلقيح ندارد ، حتي اگر فرد HBsAg مثبت باشد.

۴۸ – گروههاي پرخطر براي ايمن سازي هپاتيت «ب » به شرح زير مي باشد :

الف- کليه پرسنل شاغل در مراکز درماني بستري و سرپايي که با خون و ترشحات آغشته به خون به نحوي در تماس هستند

شامل : پزشکان ،پرستاران ، ماماها ، بهياران ، کمک بهياران ، واکسيناتورها ، دندانپزشکان ، کمک دندانپزشکان ، کارشناسان وتکنسين هاي آزمايشگاههاي تشخيص طبي،نظافتچيان واحدهاي بهداشتي درماني و آزمايشگاههاي تشخيص طبي ،دانش آموزان بهورزي ،دانشجويان پزشکي،دندنپزشکي ،پرستاري ومامايي،…

ب- بيماران تحت درمان دياليز و افرادي که بطور مکرر خون يا فرآورده هاي خوني دريافت مي کنند(تالاسمي ،هموفيلي و&hellip.ج- اعضاء خانواده ، فرد +HBsAg ساکن دريک واحد مسکونيد- کودکاني که در کانونهاي اصلاح وتربيت نگهداري مي شوند،کودکان عقب مانده ذهني و پرسنل مؤسسات نگهداري اين کودکان و خانه سالمندان

ه- آتش نشانها، امدادگران اورژانس ،زندانبانان ،کارشناسان آزمايشگاههاي تحقيقات جنايي و صحنه جرم

و- افراد داراط رفتارهاي پر خطر جنسي واعتياد تزريقي که تحت پيگيري مداوم هستند.ز-افراد آلوده به هپاتيت C که حداقل يک تست تکميلي مثبت دارند.

ح- زندانياني که داراي رفتارهاي پر خطر هستند و محکوميت آنها بيش از ۶ ماه مي باشد.

ط- رفتگران شهرداريها.


۴۹- افرادي که جزء گروه پر خطر هستند ودر آنها تجويز واکسن هپاتيت ب توصيه شده ، سه ماه بهد از دريافت آخرين دوز واکسن تيتر آنتي بادي (HBsAb) آنها کنترل ودر صورتيکه تيتر آنتي بادي آنها کمتر از ده باشد يک دوره کامل واکسيناسيون (سه نوبت) با دوز دو برابر معمول دريافت نمايند ولي ساير افرادي که جزء گروههاي پر خطر نيستند نياز به بررسي تيتر آنتي بادي ندارند.


تعاريف گروههاي سني


از زير يک ماه-ازبدو تولد تا ۲۹روز از يک ماهگی - ازيک ماه تايک ماه و۲۹روز ازدوماهگي -ازدوماه تا دوماه و۲۹ روز ازيکسالگي-ازيکسال تا يکسال و۱۱ماه و۲۹ روز

از شش سالگي- ازشش سال تا شش سال و۱۱ ماه و۲۹ روز