دی سیکلومین
موارد و مقدار مصرف:
مقدار مصرف باید بر اساس شدت علائم و بروز عوارض جانبی تنظیم گردد.
درمان کمکی در زخم‌های گوارشی
بزرگسالان: یک یا دو قرص ۴-۳ بار در روز قبل از غذا و هنگام خواب مصرف می‌شود.
بیماران سالمند یا ناتوان : یک قرص سه بار در روز قبل از غذا مصرف می‌شود.
کلیسیدوم
مکانیسم اثر
کلیدینیوم
این دارو به طور رقابتی موجب مهار استیلکولین در محل گیرنده‌های کولینرژیک می‌شود و در نتیجه، ترشح اسید معده و حرکات دستگاه گوارشی را کاهش می‌دهد.
موارد منع مصرف و احتیاط:
تداخل دارویی
مصرف همزمان با آنتیاسیدها جذب خوراکی این دارو را کاهش می‌دهد. مصرف این دارو باید حداقل یک ساعت قبل از آنتی اسیدها صورت گیرد.
مصرف همزمان داروهای آنتی کولینرژیک ممکن است موجب تشدید سمیت این داروها شود.
آنتی کولینرژیک‌ها جذب بسیاری از داروها (لوودوپا و کتوکونازول) را از دستگاه گوارش کاهش می‌دهند. کلردیازپو کساید اثرات درمانی لوودوپا را نیز کم می‌کند. بالعکس، مصرف همزمان با دیگوکسین (به علت کاهش حرکات گوارشی ) ممکن است منجر به افزایش غلظت سرمی دیگوکسین گردد.
مصرف همزمان کلیدینیوم با مکمل خوراکی پتاسیم ممکن است احتمال بروز زخم‌های گوارشی ناشی از پتاسیم را افزایش دهد. بنابراین، مصرف این داروها باید با احتیاط صورت گیرد.
مصرف همزمان کلردیازپوکساید با فنوتیازین‌ها، مخدرها، باربیتورات‌ها، الکل، آنتی هیستامین‌ها، داروهای مهارکننده مونوآمیناکسیداز، داروهای بیهوش‌کننده عمومی و داروهای ضد افسردگی، اثرات تضعیف کننده CNS این داروها را تشدید می‌کند.
مصرف همزمان کلردیازپوکساید با سایمتیدین و احتمالاً دی‌سولفیرام ، متابولیسم کبدی کلردیازپوکساید را کم کرده و غلظت پلاسمایی آن را افزایش می‌دهد.
سیگار کشیدن زیاد متابولیسم کبدی کلردیازپوکساید را افزایش می‌دهد و در نتیجه، اثرات درمانی آن را کم می‌کند.
داروهای خوراکی جلوگیری‌کننده از بارداری ممکن است متابولیسم کلردیازپوکساید را کاهش دهند.
بنزودیازپین‌ها ممکن است غلظت سرمی هالوپریدول را کاهش دهند.
تداخل دارویی:
عوارض جانبی
اعصاب مرکزی: سردرد، بی‌خوابی، سرگیجه، کانفوزیون یا هیجان (در افراد سالمند)، عصبانیت، ضعف، افسردگی، حالت خماری، آتاکسی، کابوس‌های شبانه، خستگی، لرزش، واکنش‌های ناگهانی (مانند حالت تهاجمی شدید).
قلبی ـ عروقی: طپش قلب ، تاکیکاردی و کاهش فشارخون وضعیتی ، کلاپس قلبی – عروقی ، برادیکاردی.
پوست: کهیر، کاهش یا عدم تعریق، بثورات پوستی، ریزش مو و سایر تظاهرات پوستی.
چشم: تاری دید، میدریاز، افزایش فشار داخل کره چشم، سیکلوپلژی، فتوفوبی، دوبینی، نیستاگموس.
دستگاه گوارش: خشکی دهان، اشکال در بلع، سوزش سردل، از بین رفتن حس چشایی، تهوع، استفراغ، انسداد فلجی روده، اتساع شکم، یبوست، بی‌اشتهایی.
ادراری ـ تناسلی: احتباس و تأخیر در جریان ادرار ، ناتوانی جنسی.
سایر عوارض: تب، واکنش‌های آلرژیک، ضعف تنفسی، اختلال تکلم، سردرد، اختلال عملکرد کبد، تغییر در میل جنسی، پورفیری متناوب فعال.
توجه: در صورت بروز حساسیت مفرط، احتباس ادرار، کانفوزیون، هیجان، بثورات پوستی و نشانه‌های شبه کورار، اضطراب، توهم، افزایش اسپاسم عضلانی، بی‌خوابی و یا خشم، مصرف دارو قطع شود.
مسمومیت و درمان
تظاهرات بالینی:
الف) کلیدینیوم: نشانه‌های شبه کورار و اثرات محیطی مانند مردمک گشاد و ثابت، تاری دید، پوست خشک، برافروخته و داغ، خشکی مخاط، اختلال در بلع، کاهش یا فقدان صداهای روده، احتباس ادرار، افزایش غیرطبیعی حرارت بدن، تاکیکاردی، افزایش فشارخون و افزایش تنفس.
ب) کلردیازپوکساید: خواب‌آلودگی، کانفوزیون، اغما، کاهش رفلکسها، تنگینفس، اشکال در تنفس، کاهش فشارخون ، برادیکاردی، اختلال تکلم و از دست دادن تعادل بدن.
درمان: عمدتاً درمان علامتی است. علائم حیاتی باید به دقت کنترل شود. در صورت هوشیار بودن بیمار ، واداشتن او به استفراغ (یا شستشوی معده) و به دنبال آن مصرف مسهل نمکی و ذغال فعال از جذب بیشتر دارو جلوگیری می‌کند. در موارد شدید ، مصرف فیزوستیگمین ممکن است اثرات آنتی موسکارینی کلیدینیوم را مهار کند. در صورت مصرف زیاد این دارو ، مایعات برای درمان شوک توصیه می‌شود. در صورت احتباس ادرار، سوند زدن ممکن است ضروری باشد.
مکانیسم اثر:
فارماکوکینتیک
جذب: این دارو به مقدار بسیار کم از دستگاه گوارشی جذب می‌شود. اثرات این دارو معمولاً حدود یک ساعت بعد از مصرف آن ظاهر می‌شود.
پخش: از سد خونی – مغزی عبور نمی‌کند. اطلاعات بسیار کمی در مورد پخش این دارو در دست است.
متابولیسم: کلیدینیوم به طور عمده در کبد متابولیزه می‌شود. طول مدت اثر این دارو حدود سه ساعت است.
دفع: حدود ۳۶ درصد مقدار مصرف شده از طریق کلیه‌ها، طی هفت روز، دفع می‌شود.
فارماکوکینتیک:
موارد منع مصرف و احتیاط
موارد منع مصرف: گلوکوم با زاویه باریک (سیکلوپلژی و میدریاز ناشی از مصرف دارو ممکن است فشار داخل کره چشم را افزایش دهد) ؛ بیماری‌های انسدادی مجاری ادراری، بیماری انسدادی دستگاه گوارش، کولیت اولسراتیو شدید ، میاستنیگراویس، انسداد فلجی روده، آتونی روده یا مگاکولون سمی (ممکن است این موارد را تشدید کند) ؛ حساسیت مفرط شناخته شده به آنتی کولینرژیک‌ها و یا بنزودیازپین‌ها.
موارد احتیاط: نوروپاتی اعصاب خودکار، پرکاری تیروئید، بیماری عروق کرونر، اختلالات ریتم قلب، نارسایی احتقانی قلب یا کولیتاولسراتیو (ممکن است نشانه‌های این اختلالات را تشدید کند ) ؛ بیماری کبدی یا کلیوی (تجمع سمی این دارو می‌تواند بروز کند) ؛ سن بیشتر از ۴۰ سال (این دارو خطر گلوکوم را افزایش می‌دهد) ؛ فتق معده از راه مجرای مری همراه با ازوفاژیت ناشی از برگشت مواد به مری (ممکن است تونوس اسفنکتر تحتانی مری را کاهش دهد) و در محیط‌های داغ یا مرطوب ممکن است بیمار را به گرمازدگی مستعد کند.
اشکال دارویی:
Tablet: Clidinium bromide 2.5mg + Chlordiazepoxide 5mg
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندی فارماکولوژیک: آنتیکولینرژیک – بنزودیازپین.
طبقه‌بندی درمانی: آنتیموسکارینی، ضداسپاسم دستگاه گوارش ، تسکین‌بخش.
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده D
ملاحظات اختصاصی
توصیه‌های لازم برای مصرف کلیدینیوم مانند تمام داروهای آنتیکولینرژیک است.
مصرف در سالمندان: مصرف این دارو در سالخوردگان باید با احتیاط همراه باشد. در این افراد مصرف مقدار کمتر دارو توصیه می‌شود.
مصرف در شیردهی: کلردیازپوکساید: ترشح این دارو در شیر مادر ممکن است موجب رخوت ، اشکال در تغذیه و کاهش وزن نوزاد شود.
کلیدینیوم: احتمالاً موجب مسمومیت شیرخوار می‌شود. کلیدینیوم ممکن است ترشح شیر را کاهش دهد. توصیه می‌شود در طی مصرف این دارو ، از شیردهی اجتناب شود.
