خارش بدن در دوران بارداری

خارش بدن یکی از مشکلات شایع دوران بارداری مخصوصا از سه ماهه دوم به بعد می باشد. که علل مختلفی مانند علل عصبی ، روانی ، پوستی وسیستمیک ...دارد.خارش بدن یکی از مشکلات شایع دوران بارداری مخصوصا از سه ماهه دوم به بعد می باشد. که علل مختلفی مانند علل عصبی ، روانی ، پوستی وسیستمیک ...دارد.این خارش ممکن است عوارضی داشته باشد از جمله باعث اختلال خواب ، بی قراری ، افسردگی ،آسیب پوست ، عفونت و به جا گذاشتن اسکار می شود. خارش ممکن است محدود به ناحیه شکم باشد و یا اینکه ابتدا از شکم شروع شده و بعد دستها و پاها یا کل بدن را فرا گیرد.

وجود خارش در دوران بارداری در بعضی از نواحی بدن بخصوص دور شکم و پستانها که در حال بزرگ شدن هستند غیر طبیعی نیست زیرا پوست باید برای هماهنگی با رشد این نواحی کشیده شود. هورمون های دوران بارداری نیز در این امر مؤثرند.تعدادی از خانم های باردار در طول دوران بارداری دچار قرمزی و گاهـی خارش کـف دست ها و پاها می شوند. علت این اختلالات که بلافاصله پس از زایمان از بین می رود افزایش سطح استروژن خون است. گاهی ممکن است بیماریهای پوستی که بطور طبیعی با خارش همراه است نظیر خشکی پوست، اگزما، یا آلرژی غذایی در دوران بارداری، تشدید شوند.

علل :

1- ضایعات پوستی دوران بارداری که چند نوع هستند :

شایعترین انها بثوراتی بصورت لکه های قرمز رنگ، برآمده و خارش دار شبیه به کهیر در طول ماه آخر یا اواخر سه ماهه دوم بارداری بر روی شکم ظاهر می شوند. این پاپول ها یا کهیرهای خارش دار دوران بارداری ابتدا در محل خطوط کشیدگی پوست شکم ظاهر می شوند و بعد به ران ها، باسن و گاهی بازوها کشیده می شوند. این بثورات خطری برای مادر یا جنین ندارند ولی ممکن است خارش شدیدی داشته باشد .اما در اکثر خانم ها در عرض چند روز پس از زایمان از بین می رود و ناپدید می شود و خوشبختانه بندرت در بارداری های بعدی ظاهر میگردد. درمان آن بسیار ساده با استفاده از کرمهای موضعی و یا نهایتا داروی خوراکی می باشد.

بیماری پوستی که با شیوع کمتری خانم های باردار را گرفتار می کند خارش بارداری نام دارد که با برآمدگی های کوچک و متعدد شبیه گزش حشره تظاهر می کند. این بثورات ممکن است هر یک از نواحی بدن را گرفتار سازد ولی احتمال بروز آنها در روی دست ها، پاها، بازوها، و ساق پاها بیشتر است. این بثورات با وجود اینکه آزاردهنده و خارش دار هستند خطری برای جنین ندارند. خارش بارداری در هر زمانی در طول بارداری ممکن است بوجود آید ولی احتمال بروز آن در سه ماهه دوم بارداری بیشتر است.

بثورات بسیار خارش داری که ابتدا به شکل کهیر هستند و بعد تبدیل به تاول های بزرگی می شوند (هرپس بارداری نیز نامیده می شود)، معمولاً از ناحیه شکم و اغلب دور ناف شروع می شوند و گاهی به بازوهـا و ساق پاها کشیده می شوند. این بیماری نادر ، با احتمال زایمان زودرس و نیز احتمال اختلال رشد جنین همراه است. معمولاً در سه ماهه سوم بارداری شروع می شود ولی ممکن است در هر زمان دیگری حتی در هفته اول پس از زایمان نیز شروع شود. بروز این بثورات در بارداری های بعدی امری شایع است و معمولاً در بارداری های بعدی شدیدتر خواهد بود.

2- اختلال کبدی :

خارش شدید در سه ماهه دوم و یا بطور شایعتر، در سه ماهه سوم می تواند نشانه ای از کلستاز داخل کبدی در دوران بارداری محسوب شود که اختلالی کبدی است که 2% خانم های باردار به آن مبتلا می شوند و جنین را در معرض خطر قرار میدهد. این اختلال در نتیجه تجمع املاح صفراوی در پوست ، به خارش کلی بدن می انجامد.در این حالت بخودی خود بثوراتی وجود ندارد ولی ممکن است بعلت خاراندن، پوست قرمز و ملتهب شود و خراشیدگی هایی در آن دیده شود.پس از ویزیت پزشک متخصص زنان تحت آزمایشات کبدی و سونوگرافی برای کنترل وضعیت جنین قرار می گیرید. درمان بستگی به جواب آزمایش و وضعیت جنین دارد و ممکن است لازم باشد که زایمان زودتر از موقع انجام گیرد.

توصیه ها :

از گرفتن دوش و حمام داغ بپرهیزید زیرا می تواند پوست را خشک تر کرده و خارش را تشدید کند. از صابون های ملایم استفاده کنید و دقت کنید که آنرا بخوبی آب کشی کنید و سپس به آرامی پوست را خشک کنید. پس از استحمام از کرم های مرطوب کننده استفاده کنید و ترجیحاً انواعی را که معطر نیستند انتخاب کنید .لباسهای نخی و گشاد بپوشید و هنگام گرمای روز از خانه خارج نشوید زیرا حرارت خارش را تشدید می کند.در صورت وجود هر گونه بثورات و خارش آن را به اطلاع پزشک خود برسانید. حتما اگر بثورات به بارداری مربوط نباشد بازهم بهتر است که پزشک آن را بررسی کند و در این زمینه توصیه های لازم را به شما بدهد ویا درمان و اقدامات لازم را انجام دهد.