10000692
negin88
20 Blogs
1000 Comments
500 Comments
100 Blogs
5 Blogs
1000 Comments
500 Comments
100 Comments
جستجوی پزشک در سازمان نظام پزشکی
متخصص سکس تراپیست و زوج درمانگر
بابل - میدان کشوری - ساختمان پزشکان - طبقه چهارم .
- به اشتراک بگذار
- ·
- گزارش
- ·
- اردیبهشت 14, 1393 6:08 ب.ظ
فیزوتراپی نوآوران, اعظم السادات حسینی, سمیه و 27 بقیه این را می پسندند 
اعظم السادات حسینی
سرکارخانم دکتر بقایی روز ماما روبه شما دکتر مهربان هم تبریک میگم
- اردیبهشت 15, 1393
- ·
- می پسندم
حسین عابدی
ممنون و سپاس از اطلاعاتتون
- اردیبهشت 16, 1393
- ·
- می پسندم
بقایی
سلام مرسی از شما دوستان .
- اردیبهشت 16, 1393
- ·
- می پسندم
کیان داوودی
چرا انسان نباشیم؟چیزی که اگه باشی مردم بهت یه جوره دیگه نگاه میکنند کاش همیشه سعی کنیم متفاوت باشیم...
- اردیبهشت 7, 1393
- ·
- می پسندم لغو می پسندم
- ·
- 0 کاربر
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
سونو گرافی سیکل های غیر طبیعی تخمدان
سونو گرافی سیکل های غیر طبیعی تخمدان
سیکل های غیر عادی که منجر به تخمک گذاری نمی شود نسبتا شایع است
آمار 7% در این مورد موجود است
بعضی از زنان بطور دائم این مشکل را دارند و ممکنه بیماریهای دیگه ای هم به همراه این مسئله وجود داشته باشه
بعضی از دلائل این مسئله به این قرار است
1- تحلیل فولیکول ها: اختلال هورمونی و عدم هماهنگی بین آنچه از تخمدان آزاد می شود و آنچه که از مغز باید آزاد باشه مانع بلوغ عادی ( بین 24-18 میلی متر) تخمک ها می شود
2- سندرم فولیکول خالی: مراحل تکامل فولیکول عادی هست .. اما تخمکی درون آن نیست. این نوع از اختلالات فولیکول ها گاهی توسط سونو گرافیست ها به سختی تشخیص داده می شود
3- فولیکول هائی که رسیده اما قادر به دفع تخمک درون آن نیست... ضمن اینکه هورمون های لازم هم بخوبی کار خودشون را انجام داده اند. در این موارد گاهی سونو گرافیست به اشتباه تشخیص دفع تخمک را می دهد
زنانی که به طور مزمن دچار مشکلات فولیکول و دفع تخمک ها هستند
1- گروه اول کسانی هستند که تخمدان به طور مادرزادی دچار مشکلاتی هست.تخمدان کوچک است و ترشح هورمون های زنانه هم کم است .علت: مسائل خود ایمنی , اختلال کرموزومی , و مسائل نارسائی اولیه تخمدان. در سونو گرافی یا تخمدانی وجود نداره و یا خیلی کوچک هست.فولیکول هم که اصلا وجود نداره. غیر ازآنهائی که خود ایمنی علت این مشکل است... بقیه حالتها درمان ندارد
2- کسانی که مشکل از مغز دارند... در اونجا هورمون های کنترل کننده کار تخمدان آزاد می شود.اگر اختلال مغزی رفع شود...
تخمدان کار طبیعی خودش را خواهد داشت
3- کسانی که تخمدان چند کیستی دارند. در این افراد اندازه تخمدان ممکنه بزرگ و یا حتی عادی باشه. ممکنه تعداد زیادی فولیکول های رسیده داشته باشه ( بیش از 11 میلی متر). اما هیچ فولیکول غالبی وجود نداره.تشخیص این مسئله گاهی سخته
چون بعضی از زنان سالم ممکنه تخمدان بزرگ و یا فولیکول های متعدد داشته باشند. کسانی که در سونو گرافی شواهدی به نفع تخمدان چند کیستی دارند... وقتی بررسی شدند نتایج به این قرار بود: 50% واقعا سندرم تخمدان چند کیستی را داشتند.25% به اصطلاح لب مرزی بودند... و 25% هم هیچ نشانه ای از تخمدان چند کیستی را نداشتند.
سیکل های غیر عادی که منجر به تخمک گذاری نمی شود نسبتا شایع است
آمار 7% در این مورد موجود است
بعضی از زنان بطور دائم این مشکل را دارند و ممکنه بیماریهای دیگه ای هم به همراه این مسئله وجود داشته باشه
بعضی از دلائل این مسئله به این قرار است
1- تحلیل فولیکول ها: اختلال هورمونی و عدم هماهنگی بین آنچه از تخمدان آزاد می شود و آنچه که از مغز باید آزاد باشه مانع بلوغ عادی ( بین 24-18 میلی متر) تخمک ها می شود
2- سندرم فولیکول خالی: مراحل تکامل فولیکول عادی هست .. اما تخمکی درون آن نیست. این نوع از اختلالات فولیکول ها گاهی توسط سونو گرافیست ها به سختی تشخیص داده می شود
3- فولیکول هائی که رسیده اما قادر به دفع تخمک درون آن نیست... ضمن اینکه هورمون های لازم هم بخوبی کار خودشون را انجام داده اند. در این موارد گاهی سونو گرافیست به اشتباه تشخیص دفع تخمک را می دهد
زنانی که به طور مزمن دچار مشکلات فولیکول و دفع تخمک ها هستند
1- گروه اول کسانی هستند که تخمدان به طور مادرزادی دچار مشکلاتی هست.تخمدان کوچک است و ترشح هورمون های زنانه هم کم است .علت: مسائل خود ایمنی , اختلال کرموزومی , و مسائل نارسائی اولیه تخمدان. در سونو گرافی یا تخمدانی وجود نداره و یا خیلی کوچک هست.فولیکول هم که اصلا وجود نداره. غیر ازآنهائی که خود ایمنی علت این مشکل است... بقیه حالتها درمان ندارد
2- کسانی که مشکل از مغز دارند... در اونجا هورمون های کنترل کننده کار تخمدان آزاد می شود.اگر اختلال مغزی رفع شود...
تخمدان کار طبیعی خودش را خواهد داشت
3- کسانی که تخمدان چند کیستی دارند. در این افراد اندازه تخمدان ممکنه بزرگ و یا حتی عادی باشه. ممکنه تعداد زیادی فولیکول های رسیده داشته باشه ( بیش از 11 میلی متر). اما هیچ فولیکول غالبی وجود نداره.تشخیص این مسئله گاهی سخته
چون بعضی از زنان سالم ممکنه تخمدان بزرگ و یا فولیکول های متعدد داشته باشند. کسانی که در سونو گرافی شواهدی به نفع تخمدان چند کیستی دارند... وقتی بررسی شدند نتایج به این قرار بود: 50% واقعا سندرم تخمدان چند کیستی را داشتند.25% به اصطلاح لب مرزی بودند... و 25% هم هیچ نشانه ای از تخمدان چند کیستی را نداشتند.
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
نارسائی اولیه تخمدان
منظور از نارسائی تخمدان این هست که تخمدان ها نمی توانند تخمک های بالغ و به تعداد کافی تولید کنند.روز 3 پریود این زنان
مقدار FSH بالا رفته و به روش درمان معمول تحریک تخمدان های تنبل با کلومیفن هم نمی توانند جواب دهند.این مشکل می تواند در سنین اولیه باروری زنان اتفاق بیفتد.قبل از سن 40 سال مشکلات قائدگی و حتی قطع قائدگی رخ می دهد.1در 1000 زن بین 15-29 سال و 1 در 100زن بین 30 تا 39 سال این مشکل وجود دارد.ژنتیک , مشکلات خود ایمنی ,عفونت و ضربات از علل پیشنهادی هستند.آنها ممکن است دچار گر گرفتگی , عرق شبانه ,و دیگر علائمی که در زنان یایسه وجود دارد بشوند.
یکی از مسائلی که در تشخیص مشکل این بیماران وجود دارد این هست که باید بین یایسگی زودرس و نارسائی زودرس تخمدان افتراق قائل شد چون دو مشکل جدا و با داستان های جداگانه هستند... اما در بعضی زمینه ها اشتراک دارند
خانم های دچار نارسائی تخمدان این علائم را دارند
- یا پریود نمی شوند یا اینکه پریود نامنظم دارند
- گر گرفتگی و عرق شبانه دارند
- مشکلات خواب وجود دارد
- تحریک پذیر هستند در روابط با اطرافیان
- خشکی واژن دارند
- احساس انرژی کم دارند
- میل جنسی کمی دارند
- مقاربت درد ناک دارند
- مشکلات مثانه دارند
- مشکلات بارور شدن دارند
میزان هورمونهای زنان دچار یائسگس زودرس با نارسائی تخمدان هم ممکنه تشابهاتی داشته باشد... گرچه معمولا سطح FSH
و استروژن در یایسه ها طبیعی اما در نارسائی زودرس تخمدان کم است
دانشمندان آمریکایی و چینی یک جهش ژنتیکی را کشف کردند که عامل بروز "نارسایی زودرس تخمدان" در بیشتر زنان متاثر از این آسیب است.
محققان کالج پزشکی بیلر در هاستون آمریکا و دانگاه شاندونگ در چین یک جهش ژنتیکی را در ژن FIGLA کشف کردند که سبب بروز "نارسایی زودرس تخمدان" در بیشتر موارد ابتلا به این آسیب است.
این دانشمندان که نتایج یافته های خود را در مجله American Journal of Human Genetics منتشر کرده اند در این خصوص اظهار داشتند: "ما امیدواریم از این اطلاعات در بررسی و شناسایی ژنهای دیگری که در بروز این مشکل دخالت دارند استفاده کنیم. با شناسایی نشانگرهای زیستی موجود در خون می توان به زنانی که در معرض خطر ناباروری زودهنگام قرار می گیرند کمک کرد."
در نارسایی زودرس تخمدان، تخمدان قبل از رسیدن زنان به 40 سالگی عملکردهای خود را از دست می دهد و علاوه بر ناباروری موجب بروز مشکلات استخوانی و قلبی نیز می شود.
به گفته این دانشمندان، یک درصد از زنان از این بیماری رنج می برند. بسیاری از مردم این بیماری را برابر با ناباروری می دانند اما زنانی که از این آسیب متاثر هستند در معرض خطر بیماریهای قلبی عروقی و پوکی استخوان قرار دارند. در کل تخمدان نقش مهمی در سلامت زنان ایفا می کند.
در این تحقیقات 100 زن چینی مبتلا به این بیماری مورد بررسی قرار گرفتند و سه جهش ژنتیکی ژن FIGLA در آنها شناسایی شد.
ژن FIGLA یکی از چهار فاکتور رونویسی است که تاکنون برای کنترل تمایز سلول‌های تخم در توسعه زود هنگام کشف شده است.
ژنهای دیگر این کنترل به ترتیب NOBOX، GDF9 و BMP 15 نام دارند که جهشهای موجود در این ژنها نیز می تواند عامل بروز نارسایی زودرس تخمدان شود.
مقدار FSH بالا رفته و به روش درمان معمول تحریک تخمدان های تنبل با کلومیفن هم نمی توانند جواب دهند.این مشکل می تواند در سنین اولیه باروری زنان اتفاق بیفتد.قبل از سن 40 سال مشکلات قائدگی و حتی قطع قائدگی رخ می دهد.1در 1000 زن بین 15-29 سال و 1 در 100زن بین 30 تا 39 سال این مشکل وجود دارد.ژنتیک , مشکلات خود ایمنی ,عفونت و ضربات از علل پیشنهادی هستند.آنها ممکن است دچار گر گرفتگی , عرق شبانه ,و دیگر علائمی که در زنان یایسه وجود دارد بشوند.
یکی از مسائلی که در تشخیص مشکل این بیماران وجود دارد این هست که باید بین یایسگی زودرس و نارسائی زودرس تخمدان افتراق قائل شد چون دو مشکل جدا و با داستان های جداگانه هستند... اما در بعضی زمینه ها اشتراک دارند
خانم های دچار نارسائی تخمدان این علائم را دارند
- یا پریود نمی شوند یا اینکه پریود نامنظم دارند
- گر گرفتگی و عرق شبانه دارند
- مشکلات خواب وجود دارد
- تحریک پذیر هستند در روابط با اطرافیان
- خشکی واژن دارند
- احساس انرژی کم دارند
- میل جنسی کمی دارند
- مقاربت درد ناک دارند
- مشکلات مثانه دارند
- مشکلات بارور شدن دارند
میزان هورمونهای زنان دچار یائسگس زودرس با نارسائی تخمدان هم ممکنه تشابهاتی داشته باشد... گرچه معمولا سطح FSH
و استروژن در یایسه ها طبیعی اما در نارسائی زودرس تخمدان کم است
دانشمندان آمریکایی و چینی یک جهش ژنتیکی را کشف کردند که عامل بروز "نارسایی زودرس تخمدان" در بیشتر زنان متاثر از این آسیب است.
محققان کالج پزشکی بیلر در هاستون آمریکا و دانگاه شاندونگ در چین یک جهش ژنتیکی را در ژن FIGLA کشف کردند که سبب بروز "نارسایی زودرس تخمدان" در بیشتر موارد ابتلا به این آسیب است.
این دانشمندان که نتایج یافته های خود را در مجله American Journal of Human Genetics منتشر کرده اند در این خصوص اظهار داشتند: "ما امیدواریم از این اطلاعات در بررسی و شناسایی ژنهای دیگری که در بروز این مشکل دخالت دارند استفاده کنیم. با شناسایی نشانگرهای زیستی موجود در خون می توان به زنانی که در معرض خطر ناباروری زودهنگام قرار می گیرند کمک کرد."
در نارسایی زودرس تخمدان، تخمدان قبل از رسیدن زنان به 40 سالگی عملکردهای خود را از دست می دهد و علاوه بر ناباروری موجب بروز مشکلات استخوانی و قلبی نیز می شود.
به گفته این دانشمندان، یک درصد از زنان از این بیماری رنج می برند. بسیاری از مردم این بیماری را برابر با ناباروری می دانند اما زنانی که از این آسیب متاثر هستند در معرض خطر بیماریهای قلبی عروقی و پوکی استخوان قرار دارند. در کل تخمدان نقش مهمی در سلامت زنان ایفا می کند.
در این تحقیقات 100 زن چینی مبتلا به این بیماری مورد بررسی قرار گرفتند و سه جهش ژنتیکی ژن FIGLA در آنها شناسایی شد.
ژن FIGLA یکی از چهار فاکتور رونویسی است که تاکنون برای کنترل تمایز سلول‌های تخم در توسعه زود هنگام کشف شده است.
ژنهای دیگر این کنترل به ترتیب NOBOX، GDF9 و BMP 15 نام دارند که جهشهای موجود در این ژنها نیز می تواند عامل بروز نارسایی زودرس تخمدان شود.
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
تنبلي تخمدان ها
تنبلي تخمدان ها
تنبلي تخمدان اصطلاحي عاميانه است و بسياري از زنان با اين مشکل مواجه هستند. اين عارضه شامل تخمدان هايي مي شود که به دلايل مختلفي از کار افتاده اند:
يائسگي زودرس، توقف رشد تخمدان ها و قاعدگي 2 الي 3 ماه يک بار از جمله موارد تنبلي تخمدان است.
دکتر فاطمه بقایی ، فوق تخصص نازايي در گفتگو با جام جم مي گويد: گاهي دختران به دليل توليد نشدن محرکه اي براي رشد تخمدان از سوي مغز، عادت ماهيانه نمي شوند که به آن آمنوره مي گويند و عده اي ديگر با اين که تخمدان دارند، ولي سلول هاي توليد مثل در آن ها شکل نيافته و در نتيجه اوايل بلوغ يا پس از چند سال با قطع ناگهاني قاعدگي مواجه مي شوند که به آن يائسگي زودرس گفته مي شود که مي تواند به دليل ژنتيک، جراحي يا اشعه درماني باشد.
به گفته وي اگر به تخمدان افرادي که تحت درمان اشعه درماني هستند اهميت داده نشود، آن ها رو به تنبلي مي روند و بعدها قطع عملکرد(توليد تخمک) در آن ها رخ مي دهد.
دکتر بقایی درخصوص تخمدان هاي پلي کيستيک خاطرنشان مي کند: تنبلي تخمدان به 2 بخش تخمدان هاي پلي کيستيک و تخمدان هاي مولتي کيستيک تقسيم مي شود که در تخمدان هاي پلي کيستيک، قاعدگي ها نامنظم و به صورت هر 2 الي 3 ماه يک بار رخ مي دهد که چاقي و رويش موهاي زائد نيز از علائم آن محسوب مي شود.
در اين بيماري کيست هاي متعدد ريز يک سانتي متري همچون گردنبند مرواريدي اطراف تخمدان را احاطه کرده اند.
طبق تحقيقات صورت گرفته در جوامع شرقي به خصوص در رنگين پوست ها(مثل ايراني، هندي و آريايي نژادها) زمينه اين بيماري بيشتر از سفيد پوستها است، پس شانس اين افراد نيز در ابتلا به نازايي، سرطان رحم و سينه بالا است.
به گفته اين پزشک، دختران نيز دچار تخمدان هاي پلي کيستيک مي شوند و هرازگاهي خونريزي هاي غيرطبيعي آن ها باعث مي شود با لخته هاي شديد خون مواجه شوند که به پزشک مراجعه مي کنند و در اين مواقع پزشک خونريزي را قطع و تنبلي را به ظاهر تا پس از ازدواج مخفي نگه مي دارد و وقتي بيمار خواهان فرزند باشد، متخصص با تدابير در نظر گرفته شده از توليد کيست هاي ريز توسط تخمدان ممانعت به عمل مي آورد و شرايط بزرگ شدن يک کيست کوچک در اطراف تخمدان(تاول) را مهيا مي کند تا بيمار شرايطي همانند زن بالغ و سالمي که در روزهاي 12 الي 14 قاعدگي يکي از اين تاول هاي بزرگش(کيست) مي ترکد و تخمک آزاد کرده و قاعده مي شود، داشته باشد تا شانس حاملگي بالا برود.
علل تخمدان هاي پلي کيستيک
دکتر بقایی درخصوص اين که چرا تخمدان هاي پلي کيستيک به وجود مي آيند، ميگويد: در اين باره تئوري هاي فراواني وجود دارد، ولي دليل صد در صدي وجود ندارد، اما مي توان ژنتيک، تغذيه و تاثير محيط را از دلايل آن برشمرد.
شرايط متفاوت دختران
طبق بررسي هاي صورت گرفته، سن بلوغ در دختران متفاوت است و دختران مناطق حاره سريع تر از ديگر دختران در 10 تا 11 سالگي به بلوغ مي رسند، ولي در کشورهاي اسکانديناوي سن بلوغ دختران 16 تا 20 سال است.
دکتر بقایی در اين خصوص، گرما و آفتاب را يکي از دلايل زود هنگام بلوغ ذکر مي کند و مي افزايد: اين سن در ايران در حد وسط قرار دارد، ولي اگر در کشوري همچون ايران دختر تا 16 سالگي به بلوغ نرسيد بايد به پزشک متخصص مراجعه کند.
دير يا زود قاعده شدن دختران مي تواند يکي از علائم تنبلي تخمدان محسوب شود. اگر دختران هنگام قاعدگي اختلال خونريزي نداشته باشند، ولي دائم در حال چاق شدن باشند مراجعه به پزشک غدد يا متخصص زنان ضرورت دارد، چون يکي از دلايلي که باعث ايجاد تخمدان هاي پلي کيستيک مي شود بيماري اي به نام مقاومت به انسولين است. در برخي به علت اين که انسولين آن ها فعال نيست، قند سوخته نمي شود و در نتيجه به چربي تبديل مي شود و چون قندي در خون شان نيست هميشه گرسنه اند. اين چاقي ها مقاومت نسبت به انسولين خود را با تنبلي تخمدان نشان مي دهند. پس انجام آزمايش هورمون و تست قند خون ضرورت دارد.
دکتر بقایی با اذعان اين که لکه بيني نيز مي تواند از علائم تنبلي تخمدان باشد، مي افزايد: گاهي لکه بيني ها مي تواند به دليل نقص توليد پروژسترون يا جسم زرد باشد که پيش از قاعدگي رخ مي دهد و از مشکلات هورموني محسوب مي شود، ولي لکه بيني هاي پس از قاعدگي مي تواند بر اثر کمبود هورمون استروژن باشد که پوليپ داخل رحم يا فيبروم را به همراه خواهد داشت.
توصيههاي پزشکي
بهتر است دختران و زنان پس از مشاهده عدم نظم در سيکل ماهانه خود يا هنگام مشاهده رويش موهاي زائد و درد پستان هنگام قاعدگي به پزشک مراجعه کنند و وضعيت خود را کنترل کنند، چرا که تنبلي تخمدان درمان قطعي ندارد و بيمار تا وقتي از دارو استفاده کند قاعدگي منظم خواهد داشت و گاهي با قطع درمان، خونريزي تا حدي مي رسد که خطر مرگ را براي فرد به همراه خواهد داشت.
قرص هاي ضدبارداري مي تواند بهترين درمان اين بيماري محسوب شود و اين افراد بايد تا زمان يائسگي از اين قرص ها استفاده کنند.
تنبلي تخمدان اصطلاحي عاميانه است و بسياري از زنان با اين مشکل مواجه هستند. اين عارضه شامل تخمدان هايي مي شود که به دلايل مختلفي از کار افتاده اند:
يائسگي زودرس، توقف رشد تخمدان ها و قاعدگي 2 الي 3 ماه يک بار از جمله موارد تنبلي تخمدان است.
دکتر فاطمه بقایی ، فوق تخصص نازايي در گفتگو با جام جم مي گويد: گاهي دختران به دليل توليد نشدن محرکه اي براي رشد تخمدان از سوي مغز، عادت ماهيانه نمي شوند که به آن آمنوره مي گويند و عده اي ديگر با اين که تخمدان دارند، ولي سلول هاي توليد مثل در آن ها شکل نيافته و در نتيجه اوايل بلوغ يا پس از چند سال با قطع ناگهاني قاعدگي مواجه مي شوند که به آن يائسگي زودرس گفته مي شود که مي تواند به دليل ژنتيک، جراحي يا اشعه درماني باشد.
به گفته وي اگر به تخمدان افرادي که تحت درمان اشعه درماني هستند اهميت داده نشود، آن ها رو به تنبلي مي روند و بعدها قطع عملکرد(توليد تخمک) در آن ها رخ مي دهد.
دکتر بقایی درخصوص تخمدان هاي پلي کيستيک خاطرنشان مي کند: تنبلي تخمدان به 2 بخش تخمدان هاي پلي کيستيک و تخمدان هاي مولتي کيستيک تقسيم مي شود که در تخمدان هاي پلي کيستيک، قاعدگي ها نامنظم و به صورت هر 2 الي 3 ماه يک بار رخ مي دهد که چاقي و رويش موهاي زائد نيز از علائم آن محسوب مي شود.
در اين بيماري کيست هاي متعدد ريز يک سانتي متري همچون گردنبند مرواريدي اطراف تخمدان را احاطه کرده اند.
طبق تحقيقات صورت گرفته در جوامع شرقي به خصوص در رنگين پوست ها(مثل ايراني، هندي و آريايي نژادها) زمينه اين بيماري بيشتر از سفيد پوستها است، پس شانس اين افراد نيز در ابتلا به نازايي، سرطان رحم و سينه بالا است.
به گفته اين پزشک، دختران نيز دچار تخمدان هاي پلي کيستيک مي شوند و هرازگاهي خونريزي هاي غيرطبيعي آن ها باعث مي شود با لخته هاي شديد خون مواجه شوند که به پزشک مراجعه مي کنند و در اين مواقع پزشک خونريزي را قطع و تنبلي را به ظاهر تا پس از ازدواج مخفي نگه مي دارد و وقتي بيمار خواهان فرزند باشد، متخصص با تدابير در نظر گرفته شده از توليد کيست هاي ريز توسط تخمدان ممانعت به عمل مي آورد و شرايط بزرگ شدن يک کيست کوچک در اطراف تخمدان(تاول) را مهيا مي کند تا بيمار شرايطي همانند زن بالغ و سالمي که در روزهاي 12 الي 14 قاعدگي يکي از اين تاول هاي بزرگش(کيست) مي ترکد و تخمک آزاد کرده و قاعده مي شود، داشته باشد تا شانس حاملگي بالا برود.
علل تخمدان هاي پلي کيستيک
دکتر بقایی درخصوص اين که چرا تخمدان هاي پلي کيستيک به وجود مي آيند، ميگويد: در اين باره تئوري هاي فراواني وجود دارد، ولي دليل صد در صدي وجود ندارد، اما مي توان ژنتيک، تغذيه و تاثير محيط را از دلايل آن برشمرد.
شرايط متفاوت دختران
طبق بررسي هاي صورت گرفته، سن بلوغ در دختران متفاوت است و دختران مناطق حاره سريع تر از ديگر دختران در 10 تا 11 سالگي به بلوغ مي رسند، ولي در کشورهاي اسکانديناوي سن بلوغ دختران 16 تا 20 سال است.
دکتر بقایی در اين خصوص، گرما و آفتاب را يکي از دلايل زود هنگام بلوغ ذکر مي کند و مي افزايد: اين سن در ايران در حد وسط قرار دارد، ولي اگر در کشوري همچون ايران دختر تا 16 سالگي به بلوغ نرسيد بايد به پزشک متخصص مراجعه کند.
دير يا زود قاعده شدن دختران مي تواند يکي از علائم تنبلي تخمدان محسوب شود. اگر دختران هنگام قاعدگي اختلال خونريزي نداشته باشند، ولي دائم در حال چاق شدن باشند مراجعه به پزشک غدد يا متخصص زنان ضرورت دارد، چون يکي از دلايلي که باعث ايجاد تخمدان هاي پلي کيستيک مي شود بيماري اي به نام مقاومت به انسولين است. در برخي به علت اين که انسولين آن ها فعال نيست، قند سوخته نمي شود و در نتيجه به چربي تبديل مي شود و چون قندي در خون شان نيست هميشه گرسنه اند. اين چاقي ها مقاومت نسبت به انسولين خود را با تنبلي تخمدان نشان مي دهند. پس انجام آزمايش هورمون و تست قند خون ضرورت دارد.
دکتر بقایی با اذعان اين که لکه بيني نيز مي تواند از علائم تنبلي تخمدان باشد، مي افزايد: گاهي لکه بيني ها مي تواند به دليل نقص توليد پروژسترون يا جسم زرد باشد که پيش از قاعدگي رخ مي دهد و از مشکلات هورموني محسوب مي شود، ولي لکه بيني هاي پس از قاعدگي مي تواند بر اثر کمبود هورمون استروژن باشد که پوليپ داخل رحم يا فيبروم را به همراه خواهد داشت.
توصيههاي پزشکي
بهتر است دختران و زنان پس از مشاهده عدم نظم در سيکل ماهانه خود يا هنگام مشاهده رويش موهاي زائد و درد پستان هنگام قاعدگي به پزشک مراجعه کنند و وضعيت خود را کنترل کنند، چرا که تنبلي تخمدان درمان قطعي ندارد و بيمار تا وقتي از دارو استفاده کند قاعدگي منظم خواهد داشت و گاهي با قطع درمان، خونريزي تا حدي مي رسد که خطر مرگ را براي فرد به همراه خواهد داشت.
قرص هاي ضدبارداري مي تواند بهترين درمان اين بيماري محسوب شود و اين افراد بايد تا زمان يائسگي از اين قرص ها استفاده کنند.
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
چه مواردی موجب اختلال در باروری مردان می شود؟
چه مواردی موجب اختلال در باروری مردان می شود؟
مشکل عدم باروری مردان مشتمل بر علل متعددی است که وابسته به مشکلات تولید اسپرم و یا انتقال آن می باشد .
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، حدود ۱۵ درصد زوج ها در کشور ایران با مشکل ناباروری مواجه می شوند که در این میان ۴۰ درصد عامل بروز ناباروری مشکلات مردانه و ۴۰ درصد مشکلات در زنان و ۲۰ درصد در هر دو زوج است .
مهمترین علل ناباروری در مردان به موارد زیر مرتبط می شود :
-کشیدن سیگار معمولاً سبب کاهش تعداد اسپرم و تحرک ضعیف می شود. تحقیقات اخیر نشان دادند زمانی که هم مرد و هم زن سیگار می کشند, احتمال ناباروری تا ۶۴% بالا می رود.
- استفاده درازمدت از حشیش توسط مردان سبب کاهش اسپرم و سالم افزایش اسپرم و افزایش اسپرم ناقص می شود.
- مصرف زیاد الکل سبب کاهش تولید اسپرم سالم توسط مردان می شود.
- فعالیت شدید بدنی سبب کاهش تولید اسپرم می شود.
- کمبود ویتامین C سبب می شود که اسپرم ها به هم بچسبند و این حالت سبب ۱۶% موارد ناباروری در مردان می شود.
- بعضی از آنتی بیوتیک ها به طور موقت سبب کاهش تعداد و تحرک اسپرم ها در مردان می شوند. بعضی از این آنتی بیوتیک ها شامل اریترومایسین, نیتروفورازون یا نیتروفورانتوئین هستند.
- تماس با حشره کش ها, سموم آفت کش, حلال های آلی, سرب, تشعشعات یونیزه, فلزات سنگین و مواد شیمیایی سمی سبب کاهش قدرت باروری در مردان می شود. مردانی که در محیط شغلی خود با این مواد سرو کار دارند, (چاپخانه ها, سرب, سموم کشاورزی, دستگاههای رادیولوژی و … ) باید از پوشش ها و ماسک های محافظ استفاده نمایند.
- سوء تغذیه و مصرف ناکافی غذاهای ضروری سبب اختلال در تولید و کار اسپرم ها می شود.
- بیضه ها نباید زیاد گرم شوند. سعی کنید شورت ها ی تنگ نپوشید. مردانی که مشکل ناباروری دارند, نباید از دوش آب گرم, سونا استفاده کنند و همچنین کار در محیط گرم برای آنها مفید نمی باشد.
- فاصله گذاری در فعالیت جنسی (۳ تا ۶ روز در هفته), سبب افزایش حجم و قدرت باروری می شود. ولی اگر وقفه زیادی در فعالیت جنسی ایجاد شود, سبب می شود که اسپرم ها تخلیه شده و پیر و نا توان و کم تحرک شوند
- استفاده از داروهای استروئیدی آنابولیک (این داروها توسط افرادی که می خواهند دارای اندام های عضلانی حجیم شوند استفاده می شود, این داروها سبب می شوند که بدن نتواند هورمون تستوسترون را به طور طبیعی بسازد که سرانجام سبب کاهش تولید اسپرم خواهد شد. (بسیاری از ورزشکارانی که به عنوان دوپینگ از این داروها استفاده مکرر می کنند, دچار این مشکل خواهند شد).
- داروی سولفاسالازین (این دارو برای درمان اختلالات گوارشی به کار می رود.)
- داروی کتوکونازول (ضد قارچ)
- داروی آزولفیدین (Azulfidine) – این دارو برای درمان بیماری گوارشی کولیت اولسروبه کار می رود.
- واریکوسل (کلافی از وریدهای اضافی دور لوله منی بر را می گیرند و سبب گرمی بیش از حد آن، می شوند که این حالت سبب آسیب رسانی به اسپرم ها و کشتن آنها خواهد شد.
- عفونت دستگاه تناسلی (مثل التهاب پروستات, التهاب لوله های اپیدیدیم در بیضه, التهاب بیضه (ارکیت).
- بیماری اوریون, (که سبب آلوده شدن بیضه ها می شود).
- ضربات وارده به بیضه
- مصرف داروی دی اتیل استیل استرول (DES) توسط مادر در دوران بارداری (سبب کاهش اسپرم و ناهنجاری اسپرم می شود)
- تب
- داروهای ضد سرطان (شیمی درمانی)
- نقص انسدادی در لوله منی بر
- صدمات وارده به کانال های اسپرماتیک در بیضه (به علت بیماری های سوزاک و عفونت کلامیدیا)
- سوء تغذیه و کم خونی, سل
- استرس شدید در زندگی
● علل شایع مشکلات در باروری مردان
انسدادها
درصد کمی از مردان با مشکل انسداد در مجاری دافع خود مواجه اند که مانع رسیدن اسپرم به مایع منی آنها میشود. اگر لوله منی یا مجاری بیضوی شما مسدود یا آسیب دیدهاست، مانع رسیدن اسپرم به تخمهای همسر شما می شود. عفونت، جراحت، نقصهای مادرزادی، یا وازکتومی ممکن است باعث این انسدادها باشند.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حلهای ممکن: جراحی جهت ترمیم انسداد یا عمل وازکتومی برعکس
• میزان موفقیت: بسته به مشکل و نوع جراحی بکار رفته جهت درمان، از ۵۰ تا ۹۰ درصد مردان بعد از جراحی اسپرم بیشتری در منی خود دارند. حدود ۲۰ تا ۶۵ درصد زوجها توانستند با مقاربت یا روش لقاح مصنوعی آزمایشگاهی (IVF) یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) بچهدار شوند.
واریکوسل
واریکوسل (گشادشدن رگها، شبیه واریکوسِ بیضهها) دمای بیضهها را بالا میبرد که بر تولید اسپرم اثر میگذارد.
• علایم احتمالی: هیچ (مشکل حین معاینه بدنی قابل تشخیص است).
• راه حلهای ممکن: جراحی جهت رفع نقص واریکوسل
• میزان موفقیت: تا ۴۳ درصد مردان قادر به باردار کردن همسر خود طی یک سال بعد از جراحی بودند، و تا ۶۹ درصد طی دو سال.
اسپرم نامنظم
اگر اسپرم ندارید یا اسپرمتان کم است، جهندگی اسپرم کم (توانایی فَوران آن) یا شکل اسپرمها غیرعادی است، اسپرمتان به تنهایی قادر به باردار کردن تخمهای همسرتان نخواهد بود.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: داروهای باروری، تلقیح مصنوعی با اسپرم خودتان به شرطی که تعداد، شکل و جهندگی آن خیلی غیرطبیعی نباشد؛ یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI).
• میزان موفقیت: داروهای بارداری افزایش دهنده تعداد تخمها به همراه روش تلقیح مصنوعی، میزان موفقیت را در هر نوبت به ۸ تا ۱۷ درصد میرساند. با روش ICSI درصد موفقیت به ۳۰ درصد میرسد.
حساسیت اسپرمی
ممکن است بدن شما پادتن هایی ترشح کند که اسپرم را از بین میبرند، که معمولا بعد از وازکتومی، پیچش بیضوی (یعنی وقتی بیضه ها داخل کیسه بیضه پیخ میخورند)، عفونت یا تروما اتفاق میافتد.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: تلقیح مصنوعی، تکنولوژی های نوین در درمان ناباروری (ART)، یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI). (داروهای استروئیدی مثل پردینسون هم گاه برای محدود کردن پادتنهای اسپرم استفاده میشوند اما پزشکان به خاطر عوارض جانبی انها را توصیه نمیکنند).
• میزان موفقیت: داروهای باروری جهت افزایش مقدار تولید تخمها به همراه روش تلقیح مصنوعی، درصد موفقیت را به ۸ تا ۱۷ درصد در هر نوبت میرسانند. درصد موفقیت با روش ICSI به حدود ۳۰ درصد در هر نوبت میرسد.
مشکلات غیرقابل توجیه باروری
اگر پزشک نتواند دلیل مشکل بارداری شما را پیدا کند، مورد شما را «مشکل غیرقابل توجیه باروری» تشخیص میدهد. بعضی متخصصان فکر میکنند سموم محیطی میتوانند عامل تاثیرگذار باشند اما رابطه مستقیمی بین باروری و این مشکلات هنوز به تاییر نرسیده است.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: داروهای باروری همراه با روش تلقیح مصنوعی یا تکنولوژی های نوین در درمان ناباروری (ART) مثل لقاح مصنوعی آزمایشگاهی (IVF)
• میزان موفقیت: داروهای باروری جهت افزایش مقدار تولید تخمها همراه با روش تلقیح مصنوعی ، درصد موفقیت را به ۸ تا ۱۷ درصد در هر نوبت میرسانند. حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد در هر نوبت منجر به بارداری با روش IVF میشوند. بعد از سه سال درمان، احتمال آن که زوج بچه دار شوند هرسال بین ۲۰ تا ۲۵ درصد کمتر میشود.
مشکلات بارداری مرکب
یک زوج وقتی دچار مشکلات بارداری مرکب میشوند که هم مرد و هم زن مشکل باروری داشته باشند.
• علایم احتمالی: بسته به علل آن متغیر است
• راه حل های ممکن: بسته به علل آن روش درمان متفاوت است
• میزان موفقیت: بسته به علل آن درصد موفقیت متغیر است
مشکل عدم باروری مردان مشتمل بر علل متعددی است که وابسته به مشکلات تولید اسپرم و یا انتقال آن می باشد .
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، حدود ۱۵ درصد زوج ها در کشور ایران با مشکل ناباروری مواجه می شوند که در این میان ۴۰ درصد عامل بروز ناباروری مشکلات مردانه و ۴۰ درصد مشکلات در زنان و ۲۰ درصد در هر دو زوج است .
مهمترین علل ناباروری در مردان به موارد زیر مرتبط می شود :
-کشیدن سیگار معمولاً سبب کاهش تعداد اسپرم و تحرک ضعیف می شود. تحقیقات اخیر نشان دادند زمانی که هم مرد و هم زن سیگار می کشند, احتمال ناباروری تا ۶۴% بالا می رود.
- استفاده درازمدت از حشیش توسط مردان سبب کاهش اسپرم و سالم افزایش اسپرم و افزایش اسپرم ناقص می شود.
- مصرف زیاد الکل سبب کاهش تولید اسپرم سالم توسط مردان می شود.
- فعالیت شدید بدنی سبب کاهش تولید اسپرم می شود.
- کمبود ویتامین C سبب می شود که اسپرم ها به هم بچسبند و این حالت سبب ۱۶% موارد ناباروری در مردان می شود.
- بعضی از آنتی بیوتیک ها به طور موقت سبب کاهش تعداد و تحرک اسپرم ها در مردان می شوند. بعضی از این آنتی بیوتیک ها شامل اریترومایسین, نیتروفورازون یا نیتروفورانتوئین هستند.
- تماس با حشره کش ها, سموم آفت کش, حلال های آلی, سرب, تشعشعات یونیزه, فلزات سنگین و مواد شیمیایی سمی سبب کاهش قدرت باروری در مردان می شود. مردانی که در محیط شغلی خود با این مواد سرو کار دارند, (چاپخانه ها, سرب, سموم کشاورزی, دستگاههای رادیولوژی و … ) باید از پوشش ها و ماسک های محافظ استفاده نمایند.
- سوء تغذیه و مصرف ناکافی غذاهای ضروری سبب اختلال در تولید و کار اسپرم ها می شود.
- بیضه ها نباید زیاد گرم شوند. سعی کنید شورت ها ی تنگ نپوشید. مردانی که مشکل ناباروری دارند, نباید از دوش آب گرم, سونا استفاده کنند و همچنین کار در محیط گرم برای آنها مفید نمی باشد.
- فاصله گذاری در فعالیت جنسی (۳ تا ۶ روز در هفته), سبب افزایش حجم و قدرت باروری می شود. ولی اگر وقفه زیادی در فعالیت جنسی ایجاد شود, سبب می شود که اسپرم ها تخلیه شده و پیر و نا توان و کم تحرک شوند
- استفاده از داروهای استروئیدی آنابولیک (این داروها توسط افرادی که می خواهند دارای اندام های عضلانی حجیم شوند استفاده می شود, این داروها سبب می شوند که بدن نتواند هورمون تستوسترون را به طور طبیعی بسازد که سرانجام سبب کاهش تولید اسپرم خواهد شد. (بسیاری از ورزشکارانی که به عنوان دوپینگ از این داروها استفاده مکرر می کنند, دچار این مشکل خواهند شد).
- داروی سولفاسالازین (این دارو برای درمان اختلالات گوارشی به کار می رود.)
- داروی کتوکونازول (ضد قارچ)
- داروی آزولفیدین (Azulfidine) – این دارو برای درمان بیماری گوارشی کولیت اولسروبه کار می رود.
- واریکوسل (کلافی از وریدهای اضافی دور لوله منی بر را می گیرند و سبب گرمی بیش از حد آن، می شوند که این حالت سبب آسیب رسانی به اسپرم ها و کشتن آنها خواهد شد.
- عفونت دستگاه تناسلی (مثل التهاب پروستات, التهاب لوله های اپیدیدیم در بیضه, التهاب بیضه (ارکیت).
- بیماری اوریون, (که سبب آلوده شدن بیضه ها می شود).
- ضربات وارده به بیضه
- مصرف داروی دی اتیل استیل استرول (DES) توسط مادر در دوران بارداری (سبب کاهش اسپرم و ناهنجاری اسپرم می شود)
- تب
- داروهای ضد سرطان (شیمی درمانی)
- نقص انسدادی در لوله منی بر
- صدمات وارده به کانال های اسپرماتیک در بیضه (به علت بیماری های سوزاک و عفونت کلامیدیا)
- سوء تغذیه و کم خونی, سل
- استرس شدید در زندگی
● علل شایع مشکلات در باروری مردان
انسدادها
درصد کمی از مردان با مشکل انسداد در مجاری دافع خود مواجه اند که مانع رسیدن اسپرم به مایع منی آنها میشود. اگر لوله منی یا مجاری بیضوی شما مسدود یا آسیب دیدهاست، مانع رسیدن اسپرم به تخمهای همسر شما می شود. عفونت، جراحت، نقصهای مادرزادی، یا وازکتومی ممکن است باعث این انسدادها باشند.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حلهای ممکن: جراحی جهت ترمیم انسداد یا عمل وازکتومی برعکس
• میزان موفقیت: بسته به مشکل و نوع جراحی بکار رفته جهت درمان، از ۵۰ تا ۹۰ درصد مردان بعد از جراحی اسپرم بیشتری در منی خود دارند. حدود ۲۰ تا ۶۵ درصد زوجها توانستند با مقاربت یا روش لقاح مصنوعی آزمایشگاهی (IVF) یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) بچهدار شوند.
واریکوسل
واریکوسل (گشادشدن رگها، شبیه واریکوسِ بیضهها) دمای بیضهها را بالا میبرد که بر تولید اسپرم اثر میگذارد.
• علایم احتمالی: هیچ (مشکل حین معاینه بدنی قابل تشخیص است).
• راه حلهای ممکن: جراحی جهت رفع نقص واریکوسل
• میزان موفقیت: تا ۴۳ درصد مردان قادر به باردار کردن همسر خود طی یک سال بعد از جراحی بودند، و تا ۶۹ درصد طی دو سال.
اسپرم نامنظم
اگر اسپرم ندارید یا اسپرمتان کم است، جهندگی اسپرم کم (توانایی فَوران آن) یا شکل اسپرمها غیرعادی است، اسپرمتان به تنهایی قادر به باردار کردن تخمهای همسرتان نخواهد بود.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: داروهای باروری، تلقیح مصنوعی با اسپرم خودتان به شرطی که تعداد، شکل و جهندگی آن خیلی غیرطبیعی نباشد؛ یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI).
• میزان موفقیت: داروهای بارداری افزایش دهنده تعداد تخمها به همراه روش تلقیح مصنوعی، میزان موفقیت را در هر نوبت به ۸ تا ۱۷ درصد میرساند. با روش ICSI درصد موفقیت به ۳۰ درصد میرسد.
حساسیت اسپرمی
ممکن است بدن شما پادتن هایی ترشح کند که اسپرم را از بین میبرند، که معمولا بعد از وازکتومی، پیچش بیضوی (یعنی وقتی بیضه ها داخل کیسه بیضه پیخ میخورند)، عفونت یا تروما اتفاق میافتد.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: تلقیح مصنوعی، تکنولوژی های نوین در درمان ناباروری (ART)، یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI). (داروهای استروئیدی مثل پردینسون هم گاه برای محدود کردن پادتنهای اسپرم استفاده میشوند اما پزشکان به خاطر عوارض جانبی انها را توصیه نمیکنند).
• میزان موفقیت: داروهای باروری جهت افزایش مقدار تولید تخمها به همراه روش تلقیح مصنوعی، درصد موفقیت را به ۸ تا ۱۷ درصد در هر نوبت میرسانند. درصد موفقیت با روش ICSI به حدود ۳۰ درصد در هر نوبت میرسد.
مشکلات غیرقابل توجیه باروری
اگر پزشک نتواند دلیل مشکل بارداری شما را پیدا کند، مورد شما را «مشکل غیرقابل توجیه باروری» تشخیص میدهد. بعضی متخصصان فکر میکنند سموم محیطی میتوانند عامل تاثیرگذار باشند اما رابطه مستقیمی بین باروری و این مشکلات هنوز به تاییر نرسیده است.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: داروهای باروری همراه با روش تلقیح مصنوعی یا تکنولوژی های نوین در درمان ناباروری (ART) مثل لقاح مصنوعی آزمایشگاهی (IVF)
• میزان موفقیت: داروهای باروری جهت افزایش مقدار تولید تخمها همراه با روش تلقیح مصنوعی ، درصد موفقیت را به ۸ تا ۱۷ درصد در هر نوبت میرسانند. حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد در هر نوبت منجر به بارداری با روش IVF میشوند. بعد از سه سال درمان، احتمال آن که زوج بچه دار شوند هرسال بین ۲۰ تا ۲۵ درصد کمتر میشود.
مشکلات بارداری مرکب
یک زوج وقتی دچار مشکلات بارداری مرکب میشوند که هم مرد و هم زن مشکل باروری داشته باشند.
• علایم احتمالی: بسته به علل آن متغیر است
• راه حل های ممکن: بسته به علل آن روش درمان متفاوت است
• میزان موفقیت: بسته به علل آن درصد موفقیت متغیر است
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
دلایل ناباروری در مردان
دلایل ناباروری در مردان
دلایل ناباروری در مردان ممکن است مربوط به خود سلول‌های جنسی، اختلالات آناتومی، اختلالات هورمونی و یا ناهنجاری‌های ژنتیکی باشد.
۱٫ اختلالات مربوط به اسپرم
۹۰درصد ناباروریهای مردان به سبب کاهش تعداد اسپرم( اولیگواسپرمی )، شکل غیر طبیعی اسپرم ( تراتواسپرمی ) و یا اختلال در قدرت حرکتی اسپرم (آستنواسپرمی ) باشد.
اختلال اولیگواسپرمی به حالتی اطلاق میشود که تعداد اسپرم کمتر از ۲۰ میلیون در هر میلی لیتر مایع سیمن باشد. در این حالت فرد نابارور است. همچنین برای آنکه اسپرم بتواند فالوپ را شنا کند و به تخم برسد تا آن را بارور کند لازم است قدرت حرکتی مناسبی داشته باشد. اگر ۶۰درصد اسپرمها قدرت حرکتی نرمال داشته باشند حداقل میانگین کیفیت را دارند. اختلال آستنواسپرمی که در آن کمتر از ۴۰درصد اسپرمها قادر به حرکت با سرعت مناسب در جهت مستقیم هستند یک اختلال ناباروری است. اختلال تراتواسپرمی که اختلالات موفولوژیکی اسپرم است از دیگر دلایل ناباروری مرتبط با نقص اسپرم است.
۲٫ اختلالات آناتومی
• اختلال عملکرد عضلات مثانه که میتواند ناشی از جراحی مثانه یا پروستات، آسیب دیدگی انتهای نخاع، بیماریهایی نظیر دیابت یا اکروزیس باشد. همچنین مصرف داروهای آرامبخش، داروهای مخدر، آنتی سایکوتیکها و داروهای فشار خون میتواند به صورت موقت سبب اختلال عضلات مثانه شود.
• مسدود بودن مجاری اپیدیدیم و دفران که ممکن است در اثر التهاب یا عفونت باشد.
• اختلالات مادرزادی بیضهها نظیر کریپتوکیدیسم و هایپوسپدیا.
۳٫ اختلالات هورمونی
به طور کلی توان باروری چه در مردان و چه در زنان تحت کنترل هورمونهای محور هیپوتالاموس-هیپوفیز میباشد. هورمون آزاد کنندهی گناد و تروپین (GnRH) از هیپوتالاموس ترشح میشود و با اثر بر روی هیپوفیز تولید و آزاد شدن هورمونهای LH و FSH را تحریک میِکند. FSH تولید اسپرم در لولههای اسپرم ساز و LH تولید هورمون تستسترون توسط سلول‌های لیدیگ را تحریک میکنند. اختلال در تولید و ترشح این هورمونها که ممکن است در اثر وجود تومور در محور هیپوتالاموس– هیپوفیز، رادیوتراپی و مصرف برخی داروهای تقویتی در ورزشکاران باشد بر میزان تولید و کیفیت اسپرم ها اثر میگذارد.
از عواملی که سبب ناباروری در مردان میشود میتوان موارد زیر را برشمرد:
• بیماریهای مقاربتی نظیر عفونت به باکتری سوزاک میتواند سبب ناباروری در هر دو جنس شود. چنین عفونتهای میتواند سبب آسیب دیدن و مسدود شدن مسیر حرکت اسپرم شود.
• سن؛ با افزایش سن تعداد اسپرمها و کیفیت آنها ممکن است کاهش یابد.
• تنشهای جسمی، ذهنی و استرسهای عاطفی میتواند تعداد اسپرمها را به طور موقت کم کند، که ممکن است ناشی از تغییر در سطوح هورمونهای جنسی باشد.
• مصرف مواد مخدر، نوشیدن زیاد الکل و سیگار کشیدن از جمله عاداتی است که سبب کاهش تعداد و قدرت حرکت اسپرمها میشوند.
• در معرض قرار گرفتن طولانی مدت با عناصر سنگین (نظیر سرب، کادمیوم، آرسنیک) و سموم شیمیایی به ویژه علفکشها و آفتکشها و میدانهای قوی الکترومغناطیسی میتواند کیفیت و تعداد اسپرمها را کاهش دهد.
• بیماریهایی نظیر دیابت، ایدز، حملات قلبی، نقص کلیه و کبد، سندرم کوشین و آنمی ممکن است روی باروری مردان اثر گذارد. همچنین در سرطان بیضه عموماً تولید اسپرم وجود ندارد. در مورد سایر سرطانها روشهای درمانی نظیر شیمی درمان و رادیودرمانی میتواند سبب کاهش قابل توجه کیفیت و تعداد اسپرم و حتی تخریب اندامها و غدد تولید مثلی گردد.
تعداد بسیار زیادی از مردان به دلیل پایین بودن کیفیفت اسپرم ها قدرت باروری ندارند ، و پزشکان به آنان توصیه می کنند که برای افزایش قدرت باروری اسپرم ها ، هر دو سه روز یک بار رابطه جنسی داشته باشند اما نتایج تحقیقات جدید محققان نشان داده است که زمان نقش بسیار مهمی در باروری این افراد دارد .
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، نتیجه یک تحقیق نشان می دهد مردانی که به علت آسیب دیدگی اسپرم توانایی بارورسازی پایینی دارند،اگر به مدت یک هفته هر روز از طریق همبستری،انزال داشته باشند، کیفیت اسپرمشان بهبود می یابد.
یک محقق استرالیایی با اعلام نتایج پژوهشهای خود گفت: در حالی که پیش از این به زوج ها توصیه می شد هر دو سه روز یک بار رابطه جنسی داشته باشند ولی تحقیقات او نشان می دهد همبستری هر روزه به ارتقای سلامت اسپرم ها کمک می کند.
دکتر دیوید گرینینگ می گوید در تحقیقاتش بر ۱۱۸ مرد آزمایش انجام داده و نتیجه کارش رضایت بخش بوده است.
به گفته دکتر گرینینگ میزان آسیب دیدگی اسپرم در هشتاد درصد مردانی که مورد آزمایش قرار گرفتند،بعد از یک هفته انزال روزانه،۱۲ درصد کاهش یافت.
در این حال،به علت انزال روزانه میزان اسپرم های خارج شده در هر رابطه جنسی که این مردان برقرار می کردند از ۱۸۰ میلیون به حدود ۷۰ میلیون کاهش پیدا می کرد ولی به گفته آقای گرینینگ این رقم همچنان در دامنه مطلوب برای برخورداری از قدرت باروری است.
به گفته گرینینگ، برقراری رابطه جنسی هر روزه به افزایش تحرک اسپرم ها نیز کمک می کند.
آسیب دیدگی اسپرم ها
باور عمومی میان محققان این است که هر چه اسپرم ها به مدت طولانی تری در بیضه ها باقی بمانند به خاطر شرایط محیطی و دمای بدن دچار آسیب دیدگی بیشتری می شوند.در این حال،رادیکال های آزاد که به ماده وراثتی سلول ها آسیب می زنند نیز در این محیط وجود دارد که با آسیب رساندن به ساختار دی ان ای اسپرم ها قدرت باروری را کاهش می دهد.
از سوی دیگر، دیوید گرینینگ هشدار می دهد که رابطه جنسی مستمر و مداوم با کاهش تعداد اسپرم های خارج شده در هر انزال می تواند خطر کاهش قدرت باروری را به همراه داشته باشد.او توصیه می کند بهترین راه برای تقویت قدرت بارداری،برقراری رابطه هر روزه در دوره تخمگذاری زنان است.
دیوید گرینینگ همچنین با اشاره به کاهش تمایل افراد به برقراری رابطه هر روزه با افزایش سن،بهترین سن باروری را سنین جوانی می داند.وی گفت:«ما برای باروری در جوانی خلق شده ایم».
پزشکان دیگر با جالب دانستن آزمایش های آقای گرینینگ می گویند این نتیجه شاید برای همه مردان مفید نباشد.
به گفته دکتر آلن پیسی از دانشگاه شفیلد انگلیس،همبستری هر روزه توانایی بارورسازی مردانی را که تولید اسپرم پایینی دارند،کاهش می دهد
● عوامل زیر در کیفیت اسپرم یا نا باروری مردان اثر میگذارد
-کشیدن سیگار معمولاً سبب کاهش تعداد اسپرم و تحرک ضعیف می شود. تحقیقات اخیر نشان دادند زمانی که هم مرد و هم زن سیگار می کشند, احتمال ناباروری تا ۶۴% بالا می رود.
- استفاده درازمدت از حشیش توسط مردان سبب کاهش اسپرم و سالم افزایش اسپرم و افزایش اسپرم ناقص می شود.
- مصرف زیاد الکل سبب کاهش تولید اسپرم سالم توسط مردان می شود.
- فعالیت شدید بدنی سبب کاهش تولید اسپرم می شود.
- کمبود ویتامین C سبب می شود که اسپرم ها به هم بچسبند و این حالت سبب ۱۶% موارد ناباروری در مردان می شود.
- بعضی از آنتی بیوتیک ها به طور موقت سبب کاهش تعداد و تحرک اسپرم ها در مردان می شوند. بعضی از این آنتی بیوتیک ها شامل اریترومایسین, نیتروفورازون یا نیتروفورانتوئین هستند.
- تماس با حشره کش ها, سموم آفت کش, حلال های آلی, سرب, تشعشعات یونیزه, فلزات سنگین و مواد شیمیایی سمی سبب کاهش قدرت باروری در مردان می شود. مردانی که در محیط شغلی خود با این مواد سرو کار دارند, (چاپخانه ها, سرب, سموم کشاورزی, دستگاههای رادیولوژی و … ) باید از پوشش ها و ماسک های محافظ استفاده نمایند.
- سوء تغذیه و مصرف ناکافی غذاهای ضروری سبب اختلال در تولید و کار اسپرم ها می شود.
- بیضه ها نباید زیاد گرم شوند. سعی کنید شورت ها ی تنگ نپوشید. مردانی که مشکل ناباروری دارند, نباید از دوش آب گرم, سونا استفاده کنند و همچنین کار در محیط گرم برای آنها مفید نمی باشد.
- فاصله گذاری در فعالیت جنسی (۳ تا ۶ روز در هفته), سبب افزایش حجم و قدرت باروری می شود. ولی اگر وقفه زیادی در فعالیت جنسی ایجاد شود, سبب می شود که اسپرم ها تخلیه شده و پیر و نا توان و کم تحرک شوند
- استفاده از داروهای استروئیدی آنابولیک (این داروها توسط افرادی که می خواهند دارای اندام های عضلانی حجیم شوند استفاده می شود, این داروها سبب می شوند که بدن نتواند هورمون تستوسترون را به طور طبیعی بسازد که سرانجام سبب کاهش تولید اسپرم خواهد شد. (بسیاری از ورزشکارانی که به عنوان دوپینگ از این داروها استفاده مکرر می کنند, دچار این مشکل خواهند شد).
- داروی سولفاسالازین (این دارو برای درمان اختلالات گوارشی به کار می رود.)
- داروی کتوکونازول (ضد قارچ)
- داروی آزولفیدین (Azulfidine) – این دارو برای درمان بیماری گوارشی کولیت اولسروبه کار می رود.
- واریکوسل (کلافی از وریدهای اضافی دور لوله منی بر را می گیرند و سبب گرمی بیش از حد آن، می شوند که این حالت سبب آسیب رسانی به اسپرم ها و کشتن آنها خواهد شد.
- عفونت دستگاه تناسلی (مثل التهاب پروستات, التهاب لوله های اپیدیدیم در بیضه, التهاب بیضه (ارکیت).
- بیماری اوریون, (که سبب آلوده شدن بیضه ها می شود).
- ضربات وارده به بیضه
- مصرف داروی دی اتیل استیل استرول (DES) توسط مادر در دوران بارداری (سبب کاهش اسپرم و ناهنجاری اسپرم می شود)
- تب
- داروهای ضد سرطان (شیمی درمانی)
- نقص انسدادی در لوله منی بر
- صدمات وارده به کانال های اسپرماتیک در بیضه (به علت بیماری های سوزاک و عفونت کلامیدیا)
- سوء تغذیه و کم خونی, سل
- استرس شدید در زندگی
● تأثیر الکل، دخانیات و داروها بر باروری
بسیاری از افراد از آسیب هایی که مصرف الکل و استعمال دخانیات دردورۀ بارداری بر چنین وارد می کند آگاهی دارند اما بسیاری از زوج ها باور نمی کنند که استعمال دخانیات و مصرف الکل بتواند قدرت باروری آن ها را وختل کند. البته خبر خوبی که در این مورد می توان داد این است که اثرات اینها بر باروری همیشگی نیست و بعد از توقف مصرف آن ها، اثرات زیانبارشان بر باروری از بین رفته و وضعیت شخص به حالت عادی بر می گردد.الف) نقش الکل نوشیدن الکل می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم های غیر طبیعی و کاهش درصد اسپرم های دارای قابلیت تحرک شود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، الکل از طریق تأثیر بر فرآیند تولید و آسازی تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) نیز می تواند روی باروری مرد اثر کند.
الکل چون بر کبد اثر می گذارد می تواند باعث تجمع هورمون های جنسی زنانه (که در مرد هم به طور طبیعی مقدار کمی تولید می شود) در بدن مرد شده از این طریق باعث کاهش قدرت جنسی و تعداد اسپرم ها شود. الکل همچنین می تواند باعث کاهش جذب عناصر غذایی مثل روی به داخل بدن شود.
روی ماده غذایی مهمی است که در باروری مرد نقش حیاتی دارد. برای ساخته شدن لایۀ خارجی اسپرم و دم آن باید مقدار کافی روی وجود داشته باشد و نیز این عناصر با غلظت بالایی در اسپرم یافت می شود.
کاهش ( ) در غذای مرد می تواند تعداد اسپرم ها را کاهش می دهد. مصرف زیاد الکل می تواند باعث توقف عادت ماهیانه و تخمک گذاری در زن ها شود.
اگر چه نوشیدن مقادیربالاتر الکل می تواند بر باروری شما اثر منفی داشته باشد. لذا نمی توان گفت نوشیدن مقدار کمتر آن خالی از اشکال است بلکه می توان گفت مقدار اندک آن نیز برای شما ( که می خواهید باردار شوید) زیاد است.
مصرف الکل توسط زنان باردار احتمال سقط را تا دو نیم ( ) برابر زنان عادی افزایش می دهد و اگر زنی هم الکل بنوشد و هم سیگار بکشد، احتمال سقط در او چهار برابر زنان عادی می شود.
● نقش دخانیات
بسیاری از مردم اطلاعات زیادی در خصوص سیگار کشیدن در بیماری های مختلف ریه مثل آمفیزم و سرطان ریه دارند و اکثراً از اثرات مخرب سیگار در حاملگی نیز مطلع هستند، اما افراد کمی از نقش سیگار در کاهش قدرت باروری زوج هخا اطلاع کافی دارند. دود توتون یا تنباکو حاوی چهار هزار نوع ترکیب شیمیایی است.
برخی از این ترکیبات عبارتند از: اکسید نیتروژن، آمونیاک، هیدروکربن های معطر، سیانید هیدروژن، کلرید وینیل، نیکوتین، سرب و کادمیم.
برخی خانم ها فقط هنگام بارداری سعی می کنند سیگار نکشند، غافل از اینکه دود سیگار می تواند شانس حامله شدن شما را نیز کاهش دهد.
سیگار کشیدن در مردان می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم ها، افزایش اسپرم های غیر طبیعی و کاهش سطح تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) شود. دود سیگار همچنین می تواند باعث کندی و تنبلی اسپرم ها و نیز کاهش سطح ویتامین در خون شود.
کمبود و یتامین باعث می شود اسپرم ها به جای رو به جلو به همدیگر بچسبند و مصرف مقدار کافی ویتامین به طور روزانه می تواند باعث اصلاح این مشکل شود. استعمال دخانیات و در زنان می تواند باعث یائسگی زودرس شود و این موضوع برای زنانی که سنشان بالا است و می خواهند باردار شوند اهمیت حیاتی داردو
ج) نقش داروهای تفننی
طی سال های اخیر مصرف ماری جوانا و کوکائین سیر فزاینده ای داشته و برای بخشی از مردم به صورت بخشی از زندگی روزانه در آمده است.
البته افزایش مقبولیت اجتماعی این داروها دلیل بر بی ضرر بودن آن ها نیست. این داروها بر روی باروری شما و شوهرتان اثر منفی دارند اما در صورت ترک آن ها بعد از مدت کوتاهی اثرات منفی شان بر براروری از بیم می رود. مصرف آن ها در بارداری اثرات فاجعه باری بر روی جنین دارد.
دلایل ناباروری در مردان ممکن است مربوط به خود سلول‌های جنسی، اختلالات آناتومی، اختلالات هورمونی و یا ناهنجاری‌های ژنتیکی باشد.
۱٫ اختلالات مربوط به اسپرم
۹۰درصد ناباروریهای مردان به سبب کاهش تعداد اسپرم( اولیگواسپرمی )، شکل غیر طبیعی اسپرم ( تراتواسپرمی ) و یا اختلال در قدرت حرکتی اسپرم (آستنواسپرمی ) باشد.
اختلال اولیگواسپرمی به حالتی اطلاق میشود که تعداد اسپرم کمتر از ۲۰ میلیون در هر میلی لیتر مایع سیمن باشد. در این حالت فرد نابارور است. همچنین برای آنکه اسپرم بتواند فالوپ را شنا کند و به تخم برسد تا آن را بارور کند لازم است قدرت حرکتی مناسبی داشته باشد. اگر ۶۰درصد اسپرمها قدرت حرکتی نرمال داشته باشند حداقل میانگین کیفیت را دارند. اختلال آستنواسپرمی که در آن کمتر از ۴۰درصد اسپرمها قادر به حرکت با سرعت مناسب در جهت مستقیم هستند یک اختلال ناباروری است. اختلال تراتواسپرمی که اختلالات موفولوژیکی اسپرم است از دیگر دلایل ناباروری مرتبط با نقص اسپرم است.
۲٫ اختلالات آناتومی
• اختلال عملکرد عضلات مثانه که میتواند ناشی از جراحی مثانه یا پروستات، آسیب دیدگی انتهای نخاع، بیماریهایی نظیر دیابت یا اکروزیس باشد. همچنین مصرف داروهای آرامبخش، داروهای مخدر، آنتی سایکوتیکها و داروهای فشار خون میتواند به صورت موقت سبب اختلال عضلات مثانه شود.
• مسدود بودن مجاری اپیدیدیم و دفران که ممکن است در اثر التهاب یا عفونت باشد.
• اختلالات مادرزادی بیضهها نظیر کریپتوکیدیسم و هایپوسپدیا.
۳٫ اختلالات هورمونی
به طور کلی توان باروری چه در مردان و چه در زنان تحت کنترل هورمونهای محور هیپوتالاموس-هیپوفیز میباشد. هورمون آزاد کنندهی گناد و تروپین (GnRH) از هیپوتالاموس ترشح میشود و با اثر بر روی هیپوفیز تولید و آزاد شدن هورمونهای LH و FSH را تحریک میِکند. FSH تولید اسپرم در لولههای اسپرم ساز و LH تولید هورمون تستسترون توسط سلول‌های لیدیگ را تحریک میکنند. اختلال در تولید و ترشح این هورمونها که ممکن است در اثر وجود تومور در محور هیپوتالاموس– هیپوفیز، رادیوتراپی و مصرف برخی داروهای تقویتی در ورزشکاران باشد بر میزان تولید و کیفیت اسپرم ها اثر میگذارد.
از عواملی که سبب ناباروری در مردان میشود میتوان موارد زیر را برشمرد:
• بیماریهای مقاربتی نظیر عفونت به باکتری سوزاک میتواند سبب ناباروری در هر دو جنس شود. چنین عفونتهای میتواند سبب آسیب دیدن و مسدود شدن مسیر حرکت اسپرم شود.
• سن؛ با افزایش سن تعداد اسپرمها و کیفیت آنها ممکن است کاهش یابد.
• تنشهای جسمی، ذهنی و استرسهای عاطفی میتواند تعداد اسپرمها را به طور موقت کم کند، که ممکن است ناشی از تغییر در سطوح هورمونهای جنسی باشد.
• مصرف مواد مخدر، نوشیدن زیاد الکل و سیگار کشیدن از جمله عاداتی است که سبب کاهش تعداد و قدرت حرکت اسپرمها میشوند.
• در معرض قرار گرفتن طولانی مدت با عناصر سنگین (نظیر سرب، کادمیوم، آرسنیک) و سموم شیمیایی به ویژه علفکشها و آفتکشها و میدانهای قوی الکترومغناطیسی میتواند کیفیت و تعداد اسپرمها را کاهش دهد.
• بیماریهایی نظیر دیابت، ایدز، حملات قلبی، نقص کلیه و کبد، سندرم کوشین و آنمی ممکن است روی باروری مردان اثر گذارد. همچنین در سرطان بیضه عموماً تولید اسپرم وجود ندارد. در مورد سایر سرطانها روشهای درمانی نظیر شیمی درمان و رادیودرمانی میتواند سبب کاهش قابل توجه کیفیت و تعداد اسپرم و حتی تخریب اندامها و غدد تولید مثلی گردد.
تعداد بسیار زیادی از مردان به دلیل پایین بودن کیفیفت اسپرم ها قدرت باروری ندارند ، و پزشکان به آنان توصیه می کنند که برای افزایش قدرت باروری اسپرم ها ، هر دو سه روز یک بار رابطه جنسی داشته باشند اما نتایج تحقیقات جدید محققان نشان داده است که زمان نقش بسیار مهمی در باروری این افراد دارد .
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، نتیجه یک تحقیق نشان می دهد مردانی که به علت آسیب دیدگی اسپرم توانایی بارورسازی پایینی دارند،اگر به مدت یک هفته هر روز از طریق همبستری،انزال داشته باشند، کیفیت اسپرمشان بهبود می یابد.
یک محقق استرالیایی با اعلام نتایج پژوهشهای خود گفت: در حالی که پیش از این به زوج ها توصیه می شد هر دو سه روز یک بار رابطه جنسی داشته باشند ولی تحقیقات او نشان می دهد همبستری هر روزه به ارتقای سلامت اسپرم ها کمک می کند.
دکتر دیوید گرینینگ می گوید در تحقیقاتش بر ۱۱۸ مرد آزمایش انجام داده و نتیجه کارش رضایت بخش بوده است.
به گفته دکتر گرینینگ میزان آسیب دیدگی اسپرم در هشتاد درصد مردانی که مورد آزمایش قرار گرفتند،بعد از یک هفته انزال روزانه،۱۲ درصد کاهش یافت.
در این حال،به علت انزال روزانه میزان اسپرم های خارج شده در هر رابطه جنسی که این مردان برقرار می کردند از ۱۸۰ میلیون به حدود ۷۰ میلیون کاهش پیدا می کرد ولی به گفته آقای گرینینگ این رقم همچنان در دامنه مطلوب برای برخورداری از قدرت باروری است.
به گفته گرینینگ، برقراری رابطه جنسی هر روزه به افزایش تحرک اسپرم ها نیز کمک می کند.
آسیب دیدگی اسپرم ها
باور عمومی میان محققان این است که هر چه اسپرم ها به مدت طولانی تری در بیضه ها باقی بمانند به خاطر شرایط محیطی و دمای بدن دچار آسیب دیدگی بیشتری می شوند.در این حال،رادیکال های آزاد که به ماده وراثتی سلول ها آسیب می زنند نیز در این محیط وجود دارد که با آسیب رساندن به ساختار دی ان ای اسپرم ها قدرت باروری را کاهش می دهد.
از سوی دیگر، دیوید گرینینگ هشدار می دهد که رابطه جنسی مستمر و مداوم با کاهش تعداد اسپرم های خارج شده در هر انزال می تواند خطر کاهش قدرت باروری را به همراه داشته باشد.او توصیه می کند بهترین راه برای تقویت قدرت بارداری،برقراری رابطه هر روزه در دوره تخمگذاری زنان است.
دیوید گرینینگ همچنین با اشاره به کاهش تمایل افراد به برقراری رابطه هر روزه با افزایش سن،بهترین سن باروری را سنین جوانی می داند.وی گفت:«ما برای باروری در جوانی خلق شده ایم».
پزشکان دیگر با جالب دانستن آزمایش های آقای گرینینگ می گویند این نتیجه شاید برای همه مردان مفید نباشد.
به گفته دکتر آلن پیسی از دانشگاه شفیلد انگلیس،همبستری هر روزه توانایی بارورسازی مردانی را که تولید اسپرم پایینی دارند،کاهش می دهد
● عوامل زیر در کیفیت اسپرم یا نا باروری مردان اثر میگذارد
-کشیدن سیگار معمولاً سبب کاهش تعداد اسپرم و تحرک ضعیف می شود. تحقیقات اخیر نشان دادند زمانی که هم مرد و هم زن سیگار می کشند, احتمال ناباروری تا ۶۴% بالا می رود.
- استفاده درازمدت از حشیش توسط مردان سبب کاهش اسپرم و سالم افزایش اسپرم و افزایش اسپرم ناقص می شود.
- مصرف زیاد الکل سبب کاهش تولید اسپرم سالم توسط مردان می شود.
- فعالیت شدید بدنی سبب کاهش تولید اسپرم می شود.
- کمبود ویتامین C سبب می شود که اسپرم ها به هم بچسبند و این حالت سبب ۱۶% موارد ناباروری در مردان می شود.
- بعضی از آنتی بیوتیک ها به طور موقت سبب کاهش تعداد و تحرک اسپرم ها در مردان می شوند. بعضی از این آنتی بیوتیک ها شامل اریترومایسین, نیتروفورازون یا نیتروفورانتوئین هستند.
- تماس با حشره کش ها, سموم آفت کش, حلال های آلی, سرب, تشعشعات یونیزه, فلزات سنگین و مواد شیمیایی سمی سبب کاهش قدرت باروری در مردان می شود. مردانی که در محیط شغلی خود با این مواد سرو کار دارند, (چاپخانه ها, سرب, سموم کشاورزی, دستگاههای رادیولوژی و … ) باید از پوشش ها و ماسک های محافظ استفاده نمایند.
- سوء تغذیه و مصرف ناکافی غذاهای ضروری سبب اختلال در تولید و کار اسپرم ها می شود.
- بیضه ها نباید زیاد گرم شوند. سعی کنید شورت ها ی تنگ نپوشید. مردانی که مشکل ناباروری دارند, نباید از دوش آب گرم, سونا استفاده کنند و همچنین کار در محیط گرم برای آنها مفید نمی باشد.
- فاصله گذاری در فعالیت جنسی (۳ تا ۶ روز در هفته), سبب افزایش حجم و قدرت باروری می شود. ولی اگر وقفه زیادی در فعالیت جنسی ایجاد شود, سبب می شود که اسپرم ها تخلیه شده و پیر و نا توان و کم تحرک شوند
- استفاده از داروهای استروئیدی آنابولیک (این داروها توسط افرادی که می خواهند دارای اندام های عضلانی حجیم شوند استفاده می شود, این داروها سبب می شوند که بدن نتواند هورمون تستوسترون را به طور طبیعی بسازد که سرانجام سبب کاهش تولید اسپرم خواهد شد. (بسیاری از ورزشکارانی که به عنوان دوپینگ از این داروها استفاده مکرر می کنند, دچار این مشکل خواهند شد).
- داروی سولفاسالازین (این دارو برای درمان اختلالات گوارشی به کار می رود.)
- داروی کتوکونازول (ضد قارچ)
- داروی آزولفیدین (Azulfidine) – این دارو برای درمان بیماری گوارشی کولیت اولسروبه کار می رود.
- واریکوسل (کلافی از وریدهای اضافی دور لوله منی بر را می گیرند و سبب گرمی بیش از حد آن، می شوند که این حالت سبب آسیب رسانی به اسپرم ها و کشتن آنها خواهد شد.
- عفونت دستگاه تناسلی (مثل التهاب پروستات, التهاب لوله های اپیدیدیم در بیضه, التهاب بیضه (ارکیت).
- بیماری اوریون, (که سبب آلوده شدن بیضه ها می شود).
- ضربات وارده به بیضه
- مصرف داروی دی اتیل استیل استرول (DES) توسط مادر در دوران بارداری (سبب کاهش اسپرم و ناهنجاری اسپرم می شود)
- تب
- داروهای ضد سرطان (شیمی درمانی)
- نقص انسدادی در لوله منی بر
- صدمات وارده به کانال های اسپرماتیک در بیضه (به علت بیماری های سوزاک و عفونت کلامیدیا)
- سوء تغذیه و کم خونی, سل
- استرس شدید در زندگی
● تأثیر الکل، دخانیات و داروها بر باروری
بسیاری از افراد از آسیب هایی که مصرف الکل و استعمال دخانیات دردورۀ بارداری بر چنین وارد می کند آگاهی دارند اما بسیاری از زوج ها باور نمی کنند که استعمال دخانیات و مصرف الکل بتواند قدرت باروری آن ها را وختل کند. البته خبر خوبی که در این مورد می توان داد این است که اثرات اینها بر باروری همیشگی نیست و بعد از توقف مصرف آن ها، اثرات زیانبارشان بر باروری از بین رفته و وضعیت شخص به حالت عادی بر می گردد.الف) نقش الکل نوشیدن الکل می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم های غیر طبیعی و کاهش درصد اسپرم های دارای قابلیت تحرک شود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، الکل از طریق تأثیر بر فرآیند تولید و آسازی تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) نیز می تواند روی باروری مرد اثر کند.
الکل چون بر کبد اثر می گذارد می تواند باعث تجمع هورمون های جنسی زنانه (که در مرد هم به طور طبیعی مقدار کمی تولید می شود) در بدن مرد شده از این طریق باعث کاهش قدرت جنسی و تعداد اسپرم ها شود. الکل همچنین می تواند باعث کاهش جذب عناصر غذایی مثل روی به داخل بدن شود.
روی ماده غذایی مهمی است که در باروری مرد نقش حیاتی دارد. برای ساخته شدن لایۀ خارجی اسپرم و دم آن باید مقدار کافی روی وجود داشته باشد و نیز این عناصر با غلظت بالایی در اسپرم یافت می شود.
کاهش ( ) در غذای مرد می تواند تعداد اسپرم ها را کاهش می دهد. مصرف زیاد الکل می تواند باعث توقف عادت ماهیانه و تخمک گذاری در زن ها شود.
اگر چه نوشیدن مقادیربالاتر الکل می تواند بر باروری شما اثر منفی داشته باشد. لذا نمی توان گفت نوشیدن مقدار کمتر آن خالی از اشکال است بلکه می توان گفت مقدار اندک آن نیز برای شما ( که می خواهید باردار شوید) زیاد است.
مصرف الکل توسط زنان باردار احتمال سقط را تا دو نیم ( ) برابر زنان عادی افزایش می دهد و اگر زنی هم الکل بنوشد و هم سیگار بکشد، احتمال سقط در او چهار برابر زنان عادی می شود.
● نقش دخانیات
بسیاری از مردم اطلاعات زیادی در خصوص سیگار کشیدن در بیماری های مختلف ریه مثل آمفیزم و سرطان ریه دارند و اکثراً از اثرات مخرب سیگار در حاملگی نیز مطلع هستند، اما افراد کمی از نقش سیگار در کاهش قدرت باروری زوج هخا اطلاع کافی دارند. دود توتون یا تنباکو حاوی چهار هزار نوع ترکیب شیمیایی است.
برخی از این ترکیبات عبارتند از: اکسید نیتروژن، آمونیاک، هیدروکربن های معطر، سیانید هیدروژن، کلرید وینیل، نیکوتین، سرب و کادمیم.
برخی خانم ها فقط هنگام بارداری سعی می کنند سیگار نکشند، غافل از اینکه دود سیگار می تواند شانس حامله شدن شما را نیز کاهش دهد.
سیگار کشیدن در مردان می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم ها، افزایش اسپرم های غیر طبیعی و کاهش سطح تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) شود. دود سیگار همچنین می تواند باعث کندی و تنبلی اسپرم ها و نیز کاهش سطح ویتامین در خون شود.
کمبود و یتامین باعث می شود اسپرم ها به جای رو به جلو به همدیگر بچسبند و مصرف مقدار کافی ویتامین به طور روزانه می تواند باعث اصلاح این مشکل شود. استعمال دخانیات و در زنان می تواند باعث یائسگی زودرس شود و این موضوع برای زنانی که سنشان بالا است و می خواهند باردار شوند اهمیت حیاتی داردو
ج) نقش داروهای تفننی
طی سال های اخیر مصرف ماری جوانا و کوکائین سیر فزاینده ای داشته و برای بخشی از مردم به صورت بخشی از زندگی روزانه در آمده است.
البته افزایش مقبولیت اجتماعی این داروها دلیل بر بی ضرر بودن آن ها نیست. این داروها بر روی باروری شما و شوهرتان اثر منفی دارند اما در صورت ترک آن ها بعد از مدت کوتاهی اثرات منفی شان بر براروری از بیم می رود. مصرف آن ها در بارداری اثرات فاجعه باری بر روی جنین دارد.
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
ناباروري مردان- تشخيص و درمان (۴)
در ادامه بررسي علل ايجاد ناباروري در مردان, به برخي از آنها و درمانهاي موجود اشاره ميكنيم.
- اثرات زيانآور گرما
* عوامل شغلي مضر
* اختلالات انزال (خروج مايع مني)
** عدم انزال
- اثرات زيانآور گرما
بيضهها در دماي طبيعي بدن قادر به ساخت اسپرمها نيستند و به درجه حرارت كمتري نياز دارند، بنابراين در خارج از بدن و در داخل كيسه بيضه (اسكروتوم) قرار گرفتهاند كه درجه حرارت آن 8/0 درجة سانتيگراد كمتر از بدن است. وقتي كه كشاله ران به علت پوشيدن زير شلواريهاي كوتاه تنگ، شلوار جين چسبيده يا لباسهاي نايلوني تحت فشار و گرما قرار ميگيرد فرآيند اسپرمسازي دچار اختلال ميگردد. (اين مشكل با نشستن مكرر در وان آب گرم و سونا نيز تشديد ميشود).
كاركردن در نانوايي، ريختهگري، موتورخانه و كارخانجاتي كه فرد در زمانهاي طولاني به طور ساكن با حرارت زياد سر و كار دارد نيز ممكن است موجب كاهش تعداد اسپرمها شود.
اين مشكلات با پوشيدن لباسهاي نخي و غيرتنگ و قرار دادن حولههاي مرطوب و خنك در اطراف كيسه بيضه (حداقل 2 تا 3 بار در روز) قابل پيشگيري است.
* عوامل شغلي مضر
مواد شيميايي خطرناك مثل: فلزات سنگين، سرب، نيكل، جيوه، حشرهكشها، آفتكشها، مواد پتروشيمي، بنزين، گزيلن، گازهاي بيهوشي و اشعة X از طريق اختلال در تقسيمات سلولي، بر همزدن تعادل هورموني و مهار توليد اسپرمها، تأثيرات سوء خود را بجا ميگذارند.
* اختلالات انزال (خروج مايع مني)
تعدادي از مردان به حالت نعوظ (راستشدن آلت) نميرسند (ناتواني جنسي) و برخي ديگر، قادر به نعوظ كافي براي نفوذ به داخل واژن و ريختن مني به داخل آن نميباشند. براساس يك نظريه قديمي 80% موارد ناتواني جنسي، منشاء رواني داشته و با مشاوره و روان درماني قابل علاج است. اما تحقيقات جديد، مؤيد ميزان كمتري است و 50% موارد ناتواني جنسي را ناشي از علل جسمي شامل عدم خونرساني كافي به آلت تناسلي، ديابت، نقايص عصبي و اختلالات هورموني ميدانند.
- چگونه پزشك به وجود مشكل جسمي شك ميكند؟
با پرسيدن يك سؤال ساده از بيمار كه آيا دچار خروج مايع مني در حالت خواب ميشود يا نه؟
اگر پاسخ بيمار مثبت باشد، به احتمال خيلي زياد مشكل روحي ـ رواني است و اختلال جسمي وجود ندارد.
* راه ديگر انجام تست NPT
(Nocturnal Penile Tumescence) يعني بررسي نعوظ طبيعي شبانه و يا اندازهگيري جريان خون سرخرگهاي آلت تناسلي بوسيله متدهاي داپلر ميباشد.
---- درمانهايي كه توصيه ميشود عبارتند از:
ـ مصرف وياگرا (Viagra= سيترات سيلدنافيل) براي القاء نعوظ
ـ تزريق پاپاورين و پروستاگلاندينها به داخل آلت تناسلي (اين مواد جريان خون آلت تناسلي را افزايش داده و موجب نعوظ ميشود).
ـ جراحي و ايجاد آلت تناسلي مصنوعي (براي ايجاد نعوظ مصنوعي)
ـ جراحيهاي ميكروسكوپي براي مسدودكردن حوضچههاي وريدي آلت تناسلي كه از نعوظ آلت جلوگيري ميكنند. (با توجه به اينكه ايجاد حوضچههاي وريدي آلت، از نعوظ جلوگيري ميكند. جراحي ميكروسكوپي از درمانهاي ديگري است كه جهت رفع اين نقيصه استفاده ميشود).
علاوه بر اينها به عنوان آخرين راه حل ميتوان از طريق استمناء، اسپرمها را جمعآوري كرده و براي تلقيح مصنوعي به كار برد. ميزان موفقيت در اين حالت زياد است چون معمولاً اين بيماران مشكلات ديگري در سيستم باروري خود ندارند.
* انزال معكوس
در اين حالت مايع مني به جاي خروج از آلت تناسلي به داخل مثانه ميريزد، در نتيجه در زمان رسيدن به اوج لذت جنسي مقدار خيلي كمي از مايع مني خارج خواهد شد (و يا حتي هيچ مايعي خارج نخواهد شد). در اين حالت رنگ ادرار پس از نزديكي جنسي، كدر خواهد بود. علت انزال معكوس، عدم انقباض مناسب عضله دريچه مثانه به پيشابراه در زمان اوج لذت جنسي و در نتيجه، حركت به عقب مايع مني (به داخل مثانه) است. اين مشكلات ممكن است ناشي از عمل جراحي پروستات، مولتيپل اسكلروز (MS)، آسيب نخاعي، ديابت، درمان دارويي فشارخون و يا اختلالات مادرزادي باشد. راه سادة تشخيص انزال معكوس، بررسي ادرار از جهت وجود اسپرم پس از عمل انزال است كه اگر در داخل ادرار، اسپرم يافت شود، تشخيص تأييد ميگردد. انجام مقاربت با مثانة پر و در حالت ايستاده و همچنين مصرف برخي از داروها به بسته ماندن دريچة عضلاني مثانه به پيشابراه كمك ميكنند.
انجام عمل جراحي نيز امكان پذير است، اما چندان موفقيتآميز نيست. درمان مؤثر، جمعآوري اسپرمها (از ادرار) و استفاده از آنها براي تلقيح مصنوعي است.
براي اين كار، فرد ابتدا ادرار كرده، سپس براي قليايي شدن ادرار، سديم بيكربنات خورده و بلافاصله پس از انزال، ادرار ميكند. مراحل آمادهسازي، بر روي اسپرمهاي داخل ادرار انجام شده و آنگاه براي لقاح مورد استفاده قرار ميگيرند. معمولاً ميزان بارداري حاصل از اين اسپرمها كم است، چون اغلب داراي كيفيت پاييني هستند و در اين افراد بعضي از اوقات براي دستيابي به بارداري نياز به انجام IVF ميباشد.
* عدم انزال
برخي از مردان دچار نعوظ ميشوند اما خروج مايع مني (انزال) در آنها اتفاق نميافتد. اين حالت شايع نيست و اغلب نيز به خوبي تشخيص داده نميشود.
مشكل بيشتر اين مردان با آموزش استفاده از يك نوع لرزانك (Vibrator) براي تحريك ايجاد انزال حل ميشود.
* القاء الكتريكي انزال براي مبتلايان به ضايعات نخاعي
در بيماران مبتلا به ضايعات نخاعي كه توانايي انزال ندارند، وسيلهاي ميلهاي شكل (Probe) را تحت بيهوشي عمومي در داخل بخش انتهايي روده (راست روده) مرد قرار ميدهند كه به تدريج تحريكات الكتريكي را ايجاد نموده و موجب انزال ميشود. در اين حالت، طي 5 دقيقه فرد دچار نعوظ و انزال ميگردد. اسپرم بدست آمده (بر حسب نوع كيفيت) براي IUI، IVF يا ICSI استفاده ميشود.
* درمان زوج
اگر مرد، مبتلا به كمبود تعداد اسپرم باشد، درمان موفقي با روشهاي سنتي نخواهد داشت، امروزه معمولاً براي اين افراد يكي از روشهاي نوين توليدمثل كمكي (ART) توصيه ميشود. با توجه به اينكه باروري نيازمند توان بالقوه زوجين ميباشد، درمان زن به تنهايي و در حالي كه مرد دچار مشكل است، فايدهاي ندارد.
* نتيجهگيري
درمان سنتي ناباروري به علت اشكال در مرد از ميزان موفقيت كمي برخوردار است، اين در حالي است كه روشهاي نوين توليدمثل كمكي
(ART) همچون IVF و ICSI، انقلابي در درمان مردان نابارور ايجاد كرده و پيشرفتهاي چشمگيري در اين زمينه صورت گرفته است.
- اثرات زيانآور گرما
* عوامل شغلي مضر
* اختلالات انزال (خروج مايع مني)
** عدم انزال
- اثرات زيانآور گرما
بيضهها در دماي طبيعي بدن قادر به ساخت اسپرمها نيستند و به درجه حرارت كمتري نياز دارند، بنابراين در خارج از بدن و در داخل كيسه بيضه (اسكروتوم) قرار گرفتهاند كه درجه حرارت آن 8/0 درجة سانتيگراد كمتر از بدن است. وقتي كه كشاله ران به علت پوشيدن زير شلواريهاي كوتاه تنگ، شلوار جين چسبيده يا لباسهاي نايلوني تحت فشار و گرما قرار ميگيرد فرآيند اسپرمسازي دچار اختلال ميگردد. (اين مشكل با نشستن مكرر در وان آب گرم و سونا نيز تشديد ميشود).
كاركردن در نانوايي، ريختهگري، موتورخانه و كارخانجاتي كه فرد در زمانهاي طولاني به طور ساكن با حرارت زياد سر و كار دارد نيز ممكن است موجب كاهش تعداد اسپرمها شود.
اين مشكلات با پوشيدن لباسهاي نخي و غيرتنگ و قرار دادن حولههاي مرطوب و خنك در اطراف كيسه بيضه (حداقل 2 تا 3 بار در روز) قابل پيشگيري است.
* عوامل شغلي مضر
مواد شيميايي خطرناك مثل: فلزات سنگين، سرب، نيكل، جيوه، حشرهكشها، آفتكشها، مواد پتروشيمي، بنزين، گزيلن، گازهاي بيهوشي و اشعة X از طريق اختلال در تقسيمات سلولي، بر همزدن تعادل هورموني و مهار توليد اسپرمها، تأثيرات سوء خود را بجا ميگذارند.
* اختلالات انزال (خروج مايع مني)
تعدادي از مردان به حالت نعوظ (راستشدن آلت) نميرسند (ناتواني جنسي) و برخي ديگر، قادر به نعوظ كافي براي نفوذ به داخل واژن و ريختن مني به داخل آن نميباشند. براساس يك نظريه قديمي 80% موارد ناتواني جنسي، منشاء رواني داشته و با مشاوره و روان درماني قابل علاج است. اما تحقيقات جديد، مؤيد ميزان كمتري است و 50% موارد ناتواني جنسي را ناشي از علل جسمي شامل عدم خونرساني كافي به آلت تناسلي، ديابت، نقايص عصبي و اختلالات هورموني ميدانند.
- چگونه پزشك به وجود مشكل جسمي شك ميكند؟
با پرسيدن يك سؤال ساده از بيمار كه آيا دچار خروج مايع مني در حالت خواب ميشود يا نه؟
اگر پاسخ بيمار مثبت باشد، به احتمال خيلي زياد مشكل روحي ـ رواني است و اختلال جسمي وجود ندارد.
* راه ديگر انجام تست NPT
(Nocturnal Penile Tumescence) يعني بررسي نعوظ طبيعي شبانه و يا اندازهگيري جريان خون سرخرگهاي آلت تناسلي بوسيله متدهاي داپلر ميباشد.
---- درمانهايي كه توصيه ميشود عبارتند از:
ـ مصرف وياگرا (Viagra= سيترات سيلدنافيل) براي القاء نعوظ
ـ تزريق پاپاورين و پروستاگلاندينها به داخل آلت تناسلي (اين مواد جريان خون آلت تناسلي را افزايش داده و موجب نعوظ ميشود).
ـ جراحي و ايجاد آلت تناسلي مصنوعي (براي ايجاد نعوظ مصنوعي)
ـ جراحيهاي ميكروسكوپي براي مسدودكردن حوضچههاي وريدي آلت تناسلي كه از نعوظ آلت جلوگيري ميكنند. (با توجه به اينكه ايجاد حوضچههاي وريدي آلت، از نعوظ جلوگيري ميكند. جراحي ميكروسكوپي از درمانهاي ديگري است كه جهت رفع اين نقيصه استفاده ميشود).
علاوه بر اينها به عنوان آخرين راه حل ميتوان از طريق استمناء، اسپرمها را جمعآوري كرده و براي تلقيح مصنوعي به كار برد. ميزان موفقيت در اين حالت زياد است چون معمولاً اين بيماران مشكلات ديگري در سيستم باروري خود ندارند.
* انزال معكوس
در اين حالت مايع مني به جاي خروج از آلت تناسلي به داخل مثانه ميريزد، در نتيجه در زمان رسيدن به اوج لذت جنسي مقدار خيلي كمي از مايع مني خارج خواهد شد (و يا حتي هيچ مايعي خارج نخواهد شد). در اين حالت رنگ ادرار پس از نزديكي جنسي، كدر خواهد بود. علت انزال معكوس، عدم انقباض مناسب عضله دريچه مثانه به پيشابراه در زمان اوج لذت جنسي و در نتيجه، حركت به عقب مايع مني (به داخل مثانه) است. اين مشكلات ممكن است ناشي از عمل جراحي پروستات، مولتيپل اسكلروز (MS)، آسيب نخاعي، ديابت، درمان دارويي فشارخون و يا اختلالات مادرزادي باشد. راه سادة تشخيص انزال معكوس، بررسي ادرار از جهت وجود اسپرم پس از عمل انزال است كه اگر در داخل ادرار، اسپرم يافت شود، تشخيص تأييد ميگردد. انجام مقاربت با مثانة پر و در حالت ايستاده و همچنين مصرف برخي از داروها به بسته ماندن دريچة عضلاني مثانه به پيشابراه كمك ميكنند.
انجام عمل جراحي نيز امكان پذير است، اما چندان موفقيتآميز نيست. درمان مؤثر، جمعآوري اسپرمها (از ادرار) و استفاده از آنها براي تلقيح مصنوعي است.
براي اين كار، فرد ابتدا ادرار كرده، سپس براي قليايي شدن ادرار، سديم بيكربنات خورده و بلافاصله پس از انزال، ادرار ميكند. مراحل آمادهسازي، بر روي اسپرمهاي داخل ادرار انجام شده و آنگاه براي لقاح مورد استفاده قرار ميگيرند. معمولاً ميزان بارداري حاصل از اين اسپرمها كم است، چون اغلب داراي كيفيت پاييني هستند و در اين افراد بعضي از اوقات براي دستيابي به بارداري نياز به انجام IVF ميباشد.
* عدم انزال
برخي از مردان دچار نعوظ ميشوند اما خروج مايع مني (انزال) در آنها اتفاق نميافتد. اين حالت شايع نيست و اغلب نيز به خوبي تشخيص داده نميشود.
مشكل بيشتر اين مردان با آموزش استفاده از يك نوع لرزانك (Vibrator) براي تحريك ايجاد انزال حل ميشود.
* القاء الكتريكي انزال براي مبتلايان به ضايعات نخاعي
در بيماران مبتلا به ضايعات نخاعي كه توانايي انزال ندارند، وسيلهاي ميلهاي شكل (Probe) را تحت بيهوشي عمومي در داخل بخش انتهايي روده (راست روده) مرد قرار ميدهند كه به تدريج تحريكات الكتريكي را ايجاد نموده و موجب انزال ميشود. در اين حالت، طي 5 دقيقه فرد دچار نعوظ و انزال ميگردد. اسپرم بدست آمده (بر حسب نوع كيفيت) براي IUI، IVF يا ICSI استفاده ميشود.
* درمان زوج
اگر مرد، مبتلا به كمبود تعداد اسپرم باشد، درمان موفقي با روشهاي سنتي نخواهد داشت، امروزه معمولاً براي اين افراد يكي از روشهاي نوين توليدمثل كمكي (ART) توصيه ميشود. با توجه به اينكه باروري نيازمند توان بالقوه زوجين ميباشد، درمان زن به تنهايي و در حالي كه مرد دچار مشكل است، فايدهاي ندارد.
* نتيجهگيري
درمان سنتي ناباروري به علت اشكال در مرد از ميزان موفقيت كمي برخوردار است، اين در حالي است كه روشهاي نوين توليدمثل كمكي
(ART) همچون IVF و ICSI، انقلابي در درمان مردان نابارور ايجاد كرده و پيشرفتهاي چشمگيري در اين زمينه صورت گرفته است.
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
ناباروري مردان- تشخيص و درمان(3)
در ادامه بررسي علل ايجاد ناباروري در مردان, به برخي از آنها و درمانهاي موجود اشاره ميكنيم.
* بيضههاي نزول نكرده
* چرخش بيضه
* عفونتها
* در مورد ساير عفونتهاي دستگاه جنسي چه بايد كرد؟
عدم تعادل هورموني
بر خلاف زن, در مرد مشكلات باروري ناشي از عدم تعادل هورموني شايع نيست. ريشه اين مشكلات ممكن است در اعضايي دور از بيضه و مغز باشد و صرفاً در آزمايشات خوني نمايان شود.
عدم تعادل هورموني ممكن است ناشي از موارد ذيل باشد:
ـ ضربه مغزي
ـ وجود توده در غده هيپوفيز در قاعدة مغز
ـ وجود توده در غده فوق كليوي (آدرنال)
ـ نقص كاركرد غده هيپوفيز
ـ سيروز كبدي (بيماري كه در طي آن كبد دچار نارسايي ميشود)
ـ حالاتي كه از بدو تولد موجود است, مثل سندرم كلاين فلتر ]فرد 47 كروموزومي كه داراي دو كروموزوم X و يك كروموزوم Y است (XXY)[
ـ اختلالات تيروئيد
يكي از مشكلات, افزايش پرولاكتين سرم (هيپرپرولاكتينمي) است. اين حالت معمولاً ناشي از وجود تودهاي در هيپوفيز و يا كاركرد بيش از حد آن است و توسط آزمايش خون تشخيص داده ميشود.
اين بيماران اغلب دچار كاهش تمايل جنسي و ناتواني جنسي هستند. درمان اين بيماران توسط بروموكريپتين (داروي كاهش دهنده سطح پرولاكتين) به منظور امكان ايجاد باروري, بسيار موفق بوده است.
مشكل ديگر, فعاليت ضعيف بيضهها به علت تحريك ناكافي آنها توسط هورمونهاي LH و FSH (كه توسط هيپوفيز ساخته ميشوند) است. در اغلب اين بيماران, سطح هورمون مردانه (تستوسترون) پايين است و در نتيجه صفات ثانويه جنسي آنها به خوبي ايجاد نشده است (ظاهري زنانه, موهاي كم پشت و كاهش ميل جنسي) تشخيص اين بيماران با اندازهگيري سطح خوني هورمونهاي LH و FSH انجام ميشود كه در اين افراد پائين ميباشد. درمان اين بيماران, جايگزين نمودن هورمونهاي محرك غدد جنسي (گنادوتروپينها) مثل HCG و HMG است.
اين درمانها گران و طولاني مدت بوده، اما در ظاهر بر روي ساخت اسپرم در اين مردان مؤثر ميباشند.
سوء مصرف مواد
همانطور كه شكسپير هم گفته است
«الكل ميل جنسي را افزايش داده اما عملكرد جنسي را مختل ميكند» در معتادين به الكل, فعاليت كبد دچار اختلال شده, سطح هورمون زنانه(استروژن) افزايش يافته و موجب اثر مهاري شديد بر روي اسپرم ميشود.
مصرف نابجاي داروها و مواد (مخدر) نيز ميتواند موجب ايجاد اسپرمهاي تغييرشكل يافته با قدرت تحرك ضعيف, عدم تعادل هورموني و اختلال عملكرد بيضهها شده و به ناتواني جنسي و اختلالات نعوظي منتج شود.
تنباكو يك سم بالقوه است كه با اثر روي دُم اسپرم توانايي حركت آن را به سمت هدف از بين ميبرد. علاوه بر اين, نيكوتين موجب انقباض و تنگي سرخرگهاي بيضه ميشود. سطح خوني پرولاكتين نيز در سيگاريها بالاتر از افراد طبيعي بوده كه ميتواند ميل جنسي را كاهش دهد.
بيضههاي نزول نكرده
بيضه نزول نكرده يكي از علل مهم ناباروري است و در صورت تشخيص به موقع, ناباروري ناشي از آن قابل پيشگيري است. برخي از نوزادان با بيضههاي باقيمانده در شكم (يك يا هر دو بيضه) كه هنوز به كيسه بيضه نزول نكردهاند, به دنيا ميآيند.
بعضي اوقات اين حالت بطور خودبخود و طي دو سال اول زندگي كودك اصلاح ميشود. (اگر نوزاد يا شيرخواري را ديديد كه گاهي بيضه يا بيضههايش ناپديد ميشود, بيش از حد نگران نشويد, به اينها «بيضة بالا رونده» ميگويند كه خيلي هم شايع است). با اينحال اگر بيضه نزول نيافته به حال خود رها شود, بر اثر حرارت داخل حفره شكم آسيب ديده و حتي ممكن است در سنين بلوغ سرطاني شود.
كودك مبتلا بايد قبل از دو سالگي جراحي شود وگرنه باروري او براي هميشه از بين ميرود. روش درماني ديگر آن, تزريق هورمون (HCG) است.
چرخش بيضه
اگر يكي از بيضهها دچار چرخش شود, به علت عدم خونرساني آسيب ميبيند. علامت پيچخوردگي بيضه, درد ناگهاني طاقت فرسا و تورم بيضه است. متأسفانه اغلب اين حالت با عفونت بيضه اشتباه شده و در نتيجه بدون درمان ميماند و بيضه چروكيده و كوچك ميشود (آتروفي بيضه). بهترين راه تشخيص, انجام سونوگرافي داپلر بوده و براي درمان آن, جراحي فوري ضروري است (براي رفع چرخش و ثابت نمودن بيضه).
درطي جراحي, بيضه طرف مقابل (بيضه سالم) هم بايد ثابت (Fix) شود. تا از پيچ خوردگي بعدي آن جلوگيري شود. متأسفانه, اغلب موارد در صورت از بين رفتن يك بيضه به علت پيچ خوردگي, آنتيبادي بر عليه اسپرم ساخته شده و در نتيجه توليد اسپرم در بيضه طرف مقابل (سالم) را هم كاهش ميدهد.
عفونتها
در هندوستان شايعترين علت فقدان اسپرم در مايع مني (آزواسپرمي), بيماري آبله است، عامل اين بيماري كه ويروس است به اپيديديم ـ قسمتي از مجراي مني بر كه در پشت بيضه قرار دارد ـ حمله كرده و موجب تنگي مجراي آن ميشود.سل نيز با آسيب به اپيديديم موجب فقدان اسپرم در مايع مني ميشود.
با اينحال تشخيص اختصاصي سل اپيديديم بسيار مشكل است, چون اين بيماري اغلب بي سر و صدا و بدون درد است. سوزاك, كلاميديا, سيفيليس و ساير بيماريهاي منتقله جنسي نيز ميتوانند با تخريب جبران ناپذير لاية داخلي مجاري تناسلي مرد, موجبات آسيب سيستم جنسي مرد را فراهم نمايند.
اوريون هم ـ بويژه در مردان جوان ـ ميتواند موجب التهاب بيضه (اوركيت) شود. ويروس اين بيماري ميتواند آسيب شديدي بر بيضه وارد آورده و موجب نارسايي بيضه شود.
در مورد ساير عفونتهاي دستگاه جنسي چه بايد كرد؟
اكثر پزشكان, در مورد بيماراني كه در نمونه مايع مني آنها سلولـهاي چركي ديده شود, درخواست كشت مايع مني ميكنند تا علت قابل درمان ناباروري را پيدا كنند.
اگر جواب كشت مثبت باشد, درمان با آنتي بيوتيك انجام ميشود.
عفونتهاي دستگاه توليد مثلي مرد (مثل التهاب پروستات) اغلب مزمن بوده و نيازمند درمان چند هفتهاي توسط آنتي بيوتيكها ميباشد.
براي اطمينان از درمان قطعي, انجام مجدد كشت مايع مني پس از پايان درمان از اهميت ويژهاي برخوردار است. با اين حال ارتباط قطعي وجود باكتري در مايع مني با ناباروري مردان هنوز نامشخص است. آيا باكتري حقيقتاً موجب ناباروري ميشود؟ درمان عفونت به اصلاح باروري كمك ميكند؟ سؤالات بسياري در اين زمينه هنوز بدون پاسخ مانده است.
دارو درماني و اثرات آن
برخي از داروها موجب اختلال در تعداد اسپرمها يا عملكرد طبيعي جنسي ميشوند, شامل: داروهاي ضد فشار خون (مثل رزرپين, متيلدوپا, گوانتادين و پروپرانولول), نيتروفورانتوئين (براي درمان عفونت ادراري), كورتونها, استروئيدهاي آنابوليك (براي تقويت عضلات در دوپينگ) و بالاخره داروهاي مورد مصرف در اختلالات رواني.
يك مشكل نادر, داروهاي ضدسرطان و پرتودرماني است كه در مردان جوان مبتلا به بيماري هوچكين, لنفوم, لوسميو تودههاي بيضه بكار ميروند. در اين مردان, شيميدرماني و پرتودرماني هم بيماري اصلي را از بين برده و هم توليد اسپرم را مختل نموده و آنها را عقيم ميكند.
راه حلي كه امروزه براي اين افراد وجود دارد, ذخيره اسپرمهاي آنهاست (بانك اسپرم) كه در آينده براي تلقيح به همسرشان و ايجاد بارداري مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
* بيضههاي نزول نكرده
* چرخش بيضه
* عفونتها
* در مورد ساير عفونتهاي دستگاه جنسي چه بايد كرد؟
عدم تعادل هورموني
بر خلاف زن, در مرد مشكلات باروري ناشي از عدم تعادل هورموني شايع نيست. ريشه اين مشكلات ممكن است در اعضايي دور از بيضه و مغز باشد و صرفاً در آزمايشات خوني نمايان شود.
عدم تعادل هورموني ممكن است ناشي از موارد ذيل باشد:
ـ ضربه مغزي
ـ وجود توده در غده هيپوفيز در قاعدة مغز
ـ وجود توده در غده فوق كليوي (آدرنال)
ـ نقص كاركرد غده هيپوفيز
ـ سيروز كبدي (بيماري كه در طي آن كبد دچار نارسايي ميشود)
ـ حالاتي كه از بدو تولد موجود است, مثل سندرم كلاين فلتر ]فرد 47 كروموزومي كه داراي دو كروموزوم X و يك كروموزوم Y است (XXY)[
ـ اختلالات تيروئيد
يكي از مشكلات, افزايش پرولاكتين سرم (هيپرپرولاكتينمي) است. اين حالت معمولاً ناشي از وجود تودهاي در هيپوفيز و يا كاركرد بيش از حد آن است و توسط آزمايش خون تشخيص داده ميشود.
اين بيماران اغلب دچار كاهش تمايل جنسي و ناتواني جنسي هستند. درمان اين بيماران توسط بروموكريپتين (داروي كاهش دهنده سطح پرولاكتين) به منظور امكان ايجاد باروري, بسيار موفق بوده است.
مشكل ديگر, فعاليت ضعيف بيضهها به علت تحريك ناكافي آنها توسط هورمونهاي LH و FSH (كه توسط هيپوفيز ساخته ميشوند) است. در اغلب اين بيماران, سطح هورمون مردانه (تستوسترون) پايين است و در نتيجه صفات ثانويه جنسي آنها به خوبي ايجاد نشده است (ظاهري زنانه, موهاي كم پشت و كاهش ميل جنسي) تشخيص اين بيماران با اندازهگيري سطح خوني هورمونهاي LH و FSH انجام ميشود كه در اين افراد پائين ميباشد. درمان اين بيماران, جايگزين نمودن هورمونهاي محرك غدد جنسي (گنادوتروپينها) مثل HCG و HMG است.
اين درمانها گران و طولاني مدت بوده، اما در ظاهر بر روي ساخت اسپرم در اين مردان مؤثر ميباشند.
سوء مصرف مواد
همانطور كه شكسپير هم گفته است
«الكل ميل جنسي را افزايش داده اما عملكرد جنسي را مختل ميكند» در معتادين به الكل, فعاليت كبد دچار اختلال شده, سطح هورمون زنانه(استروژن) افزايش يافته و موجب اثر مهاري شديد بر روي اسپرم ميشود.
مصرف نابجاي داروها و مواد (مخدر) نيز ميتواند موجب ايجاد اسپرمهاي تغييرشكل يافته با قدرت تحرك ضعيف, عدم تعادل هورموني و اختلال عملكرد بيضهها شده و به ناتواني جنسي و اختلالات نعوظي منتج شود.
تنباكو يك سم بالقوه است كه با اثر روي دُم اسپرم توانايي حركت آن را به سمت هدف از بين ميبرد. علاوه بر اين, نيكوتين موجب انقباض و تنگي سرخرگهاي بيضه ميشود. سطح خوني پرولاكتين نيز در سيگاريها بالاتر از افراد طبيعي بوده كه ميتواند ميل جنسي را كاهش دهد.
بيضههاي نزول نكرده
بيضه نزول نكرده يكي از علل مهم ناباروري است و در صورت تشخيص به موقع, ناباروري ناشي از آن قابل پيشگيري است. برخي از نوزادان با بيضههاي باقيمانده در شكم (يك يا هر دو بيضه) كه هنوز به كيسه بيضه نزول نكردهاند, به دنيا ميآيند.
بعضي اوقات اين حالت بطور خودبخود و طي دو سال اول زندگي كودك اصلاح ميشود. (اگر نوزاد يا شيرخواري را ديديد كه گاهي بيضه يا بيضههايش ناپديد ميشود, بيش از حد نگران نشويد, به اينها «بيضة بالا رونده» ميگويند كه خيلي هم شايع است). با اينحال اگر بيضه نزول نيافته به حال خود رها شود, بر اثر حرارت داخل حفره شكم آسيب ديده و حتي ممكن است در سنين بلوغ سرطاني شود.
كودك مبتلا بايد قبل از دو سالگي جراحي شود وگرنه باروري او براي هميشه از بين ميرود. روش درماني ديگر آن, تزريق هورمون (HCG) است.
چرخش بيضه
اگر يكي از بيضهها دچار چرخش شود, به علت عدم خونرساني آسيب ميبيند. علامت پيچخوردگي بيضه, درد ناگهاني طاقت فرسا و تورم بيضه است. متأسفانه اغلب اين حالت با عفونت بيضه اشتباه شده و در نتيجه بدون درمان ميماند و بيضه چروكيده و كوچك ميشود (آتروفي بيضه). بهترين راه تشخيص, انجام سونوگرافي داپلر بوده و براي درمان آن, جراحي فوري ضروري است (براي رفع چرخش و ثابت نمودن بيضه).
درطي جراحي, بيضه طرف مقابل (بيضه سالم) هم بايد ثابت (Fix) شود. تا از پيچ خوردگي بعدي آن جلوگيري شود. متأسفانه, اغلب موارد در صورت از بين رفتن يك بيضه به علت پيچ خوردگي, آنتيبادي بر عليه اسپرم ساخته شده و در نتيجه توليد اسپرم در بيضه طرف مقابل (سالم) را هم كاهش ميدهد.
عفونتها
در هندوستان شايعترين علت فقدان اسپرم در مايع مني (آزواسپرمي), بيماري آبله است، عامل اين بيماري كه ويروس است به اپيديديم ـ قسمتي از مجراي مني بر كه در پشت بيضه قرار دارد ـ حمله كرده و موجب تنگي مجراي آن ميشود.سل نيز با آسيب به اپيديديم موجب فقدان اسپرم در مايع مني ميشود.
با اينحال تشخيص اختصاصي سل اپيديديم بسيار مشكل است, چون اين بيماري اغلب بي سر و صدا و بدون درد است. سوزاك, كلاميديا, سيفيليس و ساير بيماريهاي منتقله جنسي نيز ميتوانند با تخريب جبران ناپذير لاية داخلي مجاري تناسلي مرد, موجبات آسيب سيستم جنسي مرد را فراهم نمايند.
اوريون هم ـ بويژه در مردان جوان ـ ميتواند موجب التهاب بيضه (اوركيت) شود. ويروس اين بيماري ميتواند آسيب شديدي بر بيضه وارد آورده و موجب نارسايي بيضه شود.
در مورد ساير عفونتهاي دستگاه جنسي چه بايد كرد؟
اكثر پزشكان, در مورد بيماراني كه در نمونه مايع مني آنها سلولـهاي چركي ديده شود, درخواست كشت مايع مني ميكنند تا علت قابل درمان ناباروري را پيدا كنند.
اگر جواب كشت مثبت باشد, درمان با آنتي بيوتيك انجام ميشود.
عفونتهاي دستگاه توليد مثلي مرد (مثل التهاب پروستات) اغلب مزمن بوده و نيازمند درمان چند هفتهاي توسط آنتي بيوتيكها ميباشد.
براي اطمينان از درمان قطعي, انجام مجدد كشت مايع مني پس از پايان درمان از اهميت ويژهاي برخوردار است. با اين حال ارتباط قطعي وجود باكتري در مايع مني با ناباروري مردان هنوز نامشخص است. آيا باكتري حقيقتاً موجب ناباروري ميشود؟ درمان عفونت به اصلاح باروري كمك ميكند؟ سؤالات بسياري در اين زمينه هنوز بدون پاسخ مانده است.
دارو درماني و اثرات آن
برخي از داروها موجب اختلال در تعداد اسپرمها يا عملكرد طبيعي جنسي ميشوند, شامل: داروهاي ضد فشار خون (مثل رزرپين, متيلدوپا, گوانتادين و پروپرانولول), نيتروفورانتوئين (براي درمان عفونت ادراري), كورتونها, استروئيدهاي آنابوليك (براي تقويت عضلات در دوپينگ) و بالاخره داروهاي مورد مصرف در اختلالات رواني.
يك مشكل نادر, داروهاي ضدسرطان و پرتودرماني است كه در مردان جوان مبتلا به بيماري هوچكين, لنفوم, لوسميو تودههاي بيضه بكار ميروند. در اين مردان, شيميدرماني و پرتودرماني هم بيماري اصلي را از بين برده و هم توليد اسپرم را مختل نموده و آنها را عقيم ميكند.
راه حلي كه امروزه براي اين افراد وجود دارد, ذخيره اسپرمهاي آنهاست (بانك اسپرم) كه در آينده براي تلقيح به همسرشان و ايجاد بارداري مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
ناباروري مردان- تشخيص و درمان(2)
در ادامه بحث، تعداد ديگري از علل ايجاد ناباروري در مردان و روشهاي تشخيص و درمان آنها را مورد بررسي قرار خواهيم داد.
* انسداد مجراي توليد مثل
* فقدان مادرزادي وازدفران (لولـه انتقال اسپرم)
* وازكتومي (بستن لولـهها)
* مشكلات سيستم ايمني در ارتباط با اسپرم
* انسداد مجراي توليد مثل
اگر راه ارتباطي بيضهها و آلت تناسلي مردانه مسدود شود، هيچ اسپرمي در مايع مني ديده نخواهد شد (آزواسپرمي انسدادي). اين انسداد ممكن است در نتيجه عفونت (سوزاك، كلاميديا، فيلاريازيس، سل، جراحي ترميم فتق و يا هيدروسل (تجمع مايع در بيضه) ايجاد شده باشد. براي حل اين معضل نياز به انجام عمل جراحي ميكروسكوپي طولاني و پيچيدهاي به نام VEA
(vasoepididymal anastomosis) است كه در حدود 2 تا 3 ساعت به طول ميانجامد. از آنجاييكه لولـهها و مجاري توليدمثل بسيار ظريف و حساس هستند، اين عمل جراحي تخصصي ميبايد توسط جراح بسيار با تجربه به كمك ميكروسكوپ انجام شود.
اين عمل از نظر تكنيكي مشكل و پيچيده است، چون ميبايد تحت درشتنمايي بالايي انجام شود. در طي آن، جراح تلاش ميكند محل انسداد را از ميان بردارد تا اسپرم به آلت تناسلي مرد برسد.
به علل مختلفي كه در ذيل به آنها اشاره خواهد شد، نتايج اين عمل جراحي ممكن است اميدبخش نباشد:
ـ به علت مشكلات تكنيكي و اندازه بسيار كوچك لولـهها و مجاري، اغلب عمل رفع انسداد موفق نبوده و شمارش اسپرم در حد صفر باقي ميماند. ميزان موفقيت جراحي در بيشتر بيماران در حدود 50% است (منظور مشاهده اسپرم در مايع مني پس از عمل جراحي است).
ـ اسپرم بدست آمده بعد از اين جراحي نيز اغلب از جهت كيفيت ضعيف بوده و تنها در 25% بيماران قابليت ايجاد حاملگي دارند.
از آنجاييكه اين اسپرمها فرصت كافي جهت توقف در اپيديديم (جايي كه عمل بلوغ اسپرم در آن صورت ميگيرد) را ندارند، بطور كامل، بالغ و متحرك نخواهند شد.
ـ به علت اعمال فشار زياد و طولاني در طي عمل، ممكن است آسيب ثانويهاي به اپيديديم و مجاري وارد آمده و موجب انسداد و نشتيهاي متعددي شود كه ميزان موفقيت عمل جراحي را باز هم كاهش ميدهد.
ـ به علت آسيب وارد آمده بر لايه فعال اپيديديم (در نتيجة عفونت يا فشار زياد) ممكن است اين لايه به طور مؤثر عمل نكند و در نتيجه اسپرمها بطور كامل بالغ نشوند.
در مجموع بالاترين حد موفقيت در اولين عمل جراحي است و عمل مجدد اغلب، سودمند نخواهد بود.
* فقدان مادرزادي وازدفران (لولـه انتقال اسپرم)
در گذشته درمان متداول در بيماران فاقد وازدفران (مشكلي كه با آن متولد ميشوند اما مدتها بعد تشخيص داده ميشود)، ايجاد يك كيسه در طي عمل جراحي بود كه اپيديديم به آن باز ميشد.
به اين كيسه «اسپرماتوسل» گفته ميشد و اسپرمها توسط سرنگ از آن بيرون كشيده شده و براي لقاح مصنوعي به كار ميرفت. اگر چه ميزان ايجاد حاملگي اندك بود.
تكنيك PESA (كشيدن اسپرم از اپيديديم از طريق پوست) با ICSI (تزريق يك اسپرم به داخل يك تخمك)، انقلابي در درمان اين مردان ايجاد كرد و براي بسياري از آنها امكان ايجاد باروري را فراهم نمود.
* وازكتومي (بستن لولـهها)
مردان، اغلب وقتي كه تعداد فرزندان خود را كافي ميدانند از طريق اين عمل جراحي خود را عقيم ميكنند. در طي اين عمل جراحي ايمن و آسان، وازدفران (لولـه عبور اسپرم) بريده شده و دو انتهاي آن گره زده ميشود تا جلوي عبور اسپرم گرفته شود.
پس از اين عمل جراحي، انزال مرد بطور طبيعي صورت ميگيرد ولي در مايع مني اسپرمي وجود نخواهد داشت. اگر تصميم مرد پس از انجام اين عمل عوض شده و باز هم بخواهد بچهدار شود، تنها با جراحي ميكروسكوپي ميتوان انتهاي قطع شده و از دفران را به همديگر وصل نمود تا اسپرم به مايع مني برسد. اين عمل جراحي «وازووازوستومي» يا«VVA» ناميده ميشود كه عمل گراني بوده و تعداد معدودي از پزشكان جهت انجام آن دوره ديدهاند و موفقيت آن نيز قابل تضمين نيست. بهترين نتايج در زماني حاصل ميشود كه عمل جراحي «وازووازوستومي» در فاصلهاي كمتر از پنج سال از انجام وازكتومي صورت پذيرد، يعني قبل از آنكه آنتيباديها بر عليه اسپرم تشكيل شوند. جراحان موفق، ميزان باروري پس از انجام اين تكنيك جراحي ميكروسكوپي دقيق را تا حد 80% گزارش كردهاند.
* مشكلات سيستم ايمني در ارتباط با اسپرم
اگر در مورد واريكوسل و نقش آن در ايجاد ناباروري اختلاف نظر هست، در مورد اختلالات ايمونولوژيك اسپرم و نقش آن اين اختلاف به مراتب بيشتر است. اين عرصه در علم پزشكي از جايگاه نويني برخوردار بوده و سؤالات زيادي در اين زمينه وجود دارد كه هنوز پاسخ آنها را نميدانيم! به دلايل متعدد، سيستم ايمني فرد ممكن است بر عليه اسپرم فعال شده بطوريكه مرد ميتواند بر عليه اسپرم خودش و يا زن بر ضداسپرم شوهرش آنتيبادي بسازد. در اين حالت مكانيسم دفاعي بدن اسپرم خودي را از بين برده و يا مخاط گردن رحم اين كار را ميكند، در اين حالت اسپرم، به عنوان يك باكتري يا ويروس بيگانه بر عليه بدن شناسائي ميشود. اين حالت پس از مشكلات التهابي، صدمات به بيضهها، جراحي، عفونت يا انسداد مجاري (مثل وازكتومي) ممكن است ايجاد شود.
* انسداد مجراي توليد مثل
* فقدان مادرزادي وازدفران (لولـه انتقال اسپرم)
* وازكتومي (بستن لولـهها)
* مشكلات سيستم ايمني در ارتباط با اسپرم
* انسداد مجراي توليد مثل
اگر راه ارتباطي بيضهها و آلت تناسلي مردانه مسدود شود، هيچ اسپرمي در مايع مني ديده نخواهد شد (آزواسپرمي انسدادي). اين انسداد ممكن است در نتيجه عفونت (سوزاك، كلاميديا، فيلاريازيس، سل، جراحي ترميم فتق و يا هيدروسل (تجمع مايع در بيضه) ايجاد شده باشد. براي حل اين معضل نياز به انجام عمل جراحي ميكروسكوپي طولاني و پيچيدهاي به نام VEA
(vasoepididymal anastomosis) است كه در حدود 2 تا 3 ساعت به طول ميانجامد. از آنجاييكه لولـهها و مجاري توليدمثل بسيار ظريف و حساس هستند، اين عمل جراحي تخصصي ميبايد توسط جراح بسيار با تجربه به كمك ميكروسكوپ انجام شود.
اين عمل از نظر تكنيكي مشكل و پيچيده است، چون ميبايد تحت درشتنمايي بالايي انجام شود. در طي آن، جراح تلاش ميكند محل انسداد را از ميان بردارد تا اسپرم به آلت تناسلي مرد برسد.
به علل مختلفي كه در ذيل به آنها اشاره خواهد شد، نتايج اين عمل جراحي ممكن است اميدبخش نباشد:
ـ به علت مشكلات تكنيكي و اندازه بسيار كوچك لولـهها و مجاري، اغلب عمل رفع انسداد موفق نبوده و شمارش اسپرم در حد صفر باقي ميماند. ميزان موفقيت جراحي در بيشتر بيماران در حدود 50% است (منظور مشاهده اسپرم در مايع مني پس از عمل جراحي است).
ـ اسپرم بدست آمده بعد از اين جراحي نيز اغلب از جهت كيفيت ضعيف بوده و تنها در 25% بيماران قابليت ايجاد حاملگي دارند.
از آنجاييكه اين اسپرمها فرصت كافي جهت توقف در اپيديديم (جايي كه عمل بلوغ اسپرم در آن صورت ميگيرد) را ندارند، بطور كامل، بالغ و متحرك نخواهند شد.
ـ به علت اعمال فشار زياد و طولاني در طي عمل، ممكن است آسيب ثانويهاي به اپيديديم و مجاري وارد آمده و موجب انسداد و نشتيهاي متعددي شود كه ميزان موفقيت عمل جراحي را باز هم كاهش ميدهد.
ـ به علت آسيب وارد آمده بر لايه فعال اپيديديم (در نتيجة عفونت يا فشار زياد) ممكن است اين لايه به طور مؤثر عمل نكند و در نتيجه اسپرمها بطور كامل بالغ نشوند.
در مجموع بالاترين حد موفقيت در اولين عمل جراحي است و عمل مجدد اغلب، سودمند نخواهد بود.
* فقدان مادرزادي وازدفران (لولـه انتقال اسپرم)
در گذشته درمان متداول در بيماران فاقد وازدفران (مشكلي كه با آن متولد ميشوند اما مدتها بعد تشخيص داده ميشود)، ايجاد يك كيسه در طي عمل جراحي بود كه اپيديديم به آن باز ميشد.
به اين كيسه «اسپرماتوسل» گفته ميشد و اسپرمها توسط سرنگ از آن بيرون كشيده شده و براي لقاح مصنوعي به كار ميرفت. اگر چه ميزان ايجاد حاملگي اندك بود.
تكنيك PESA (كشيدن اسپرم از اپيديديم از طريق پوست) با ICSI (تزريق يك اسپرم به داخل يك تخمك)، انقلابي در درمان اين مردان ايجاد كرد و براي بسياري از آنها امكان ايجاد باروري را فراهم نمود.
* وازكتومي (بستن لولـهها)
مردان، اغلب وقتي كه تعداد فرزندان خود را كافي ميدانند از طريق اين عمل جراحي خود را عقيم ميكنند. در طي اين عمل جراحي ايمن و آسان، وازدفران (لولـه عبور اسپرم) بريده شده و دو انتهاي آن گره زده ميشود تا جلوي عبور اسپرم گرفته شود.
پس از اين عمل جراحي، انزال مرد بطور طبيعي صورت ميگيرد ولي در مايع مني اسپرمي وجود نخواهد داشت. اگر تصميم مرد پس از انجام اين عمل عوض شده و باز هم بخواهد بچهدار شود، تنها با جراحي ميكروسكوپي ميتوان انتهاي قطع شده و از دفران را به همديگر وصل نمود تا اسپرم به مايع مني برسد. اين عمل جراحي «وازووازوستومي» يا«VVA» ناميده ميشود كه عمل گراني بوده و تعداد معدودي از پزشكان جهت انجام آن دوره ديدهاند و موفقيت آن نيز قابل تضمين نيست. بهترين نتايج در زماني حاصل ميشود كه عمل جراحي «وازووازوستومي» در فاصلهاي كمتر از پنج سال از انجام وازكتومي صورت پذيرد، يعني قبل از آنكه آنتيباديها بر عليه اسپرم تشكيل شوند. جراحان موفق، ميزان باروري پس از انجام اين تكنيك جراحي ميكروسكوپي دقيق را تا حد 80% گزارش كردهاند.
* مشكلات سيستم ايمني در ارتباط با اسپرم
اگر در مورد واريكوسل و نقش آن در ايجاد ناباروري اختلاف نظر هست، در مورد اختلالات ايمونولوژيك اسپرم و نقش آن اين اختلاف به مراتب بيشتر است. اين عرصه در علم پزشكي از جايگاه نويني برخوردار بوده و سؤالات زيادي در اين زمينه وجود دارد كه هنوز پاسخ آنها را نميدانيم! به دلايل متعدد، سيستم ايمني فرد ممكن است بر عليه اسپرم فعال شده بطوريكه مرد ميتواند بر عليه اسپرم خودش و يا زن بر ضداسپرم شوهرش آنتيبادي بسازد. در اين حالت مكانيسم دفاعي بدن اسپرم خودي را از بين برده و يا مخاط گردن رحم اين كار را ميكند، در اين حالت اسپرم، به عنوان يك باكتري يا ويروس بيگانه بر عليه بدن شناسائي ميشود. اين حالت پس از مشكلات التهابي، صدمات به بيضهها، جراحي، عفونت يا انسداد مجاري (مثل وازكتومي) ممكن است ايجاد شود.
بقایی یک وبلاگ ساخته است.
تحریک تخمدان تنبل - داروی كلوميفن
كلوميفن
موارد مصرف: كلوميفن براي درمانناباروري ناشي از كاهش يا فقدانتخمكگذاري در زنان و نيز ناباروريمرداني كه توليد اسپرم در آنها كافينيست، بهكار برده ميشود. اين تركيبهمچنين در درمان بيكفايتي عملكرد جسمزرد و نيز تشخيص نارسائي محورهيپوتالاميك ـ هيپوفيز ـ غده فوق كليه مفيدميباشد. بهمنظور ارزيابي عملتخمدانهادر تخمكگذاري نيز استفادهشدهاست.
مكانيسم اثر: كلوميفن عمدتا داراي اثراتضداستروژني بوده و بعضا خواصاستروژني نيز دارد. اين دارو با اتصالرقابتي به گيرندههاي استروژن در سطحهيپوتالاموس، مانع اثر مهاري استروژنبر آزادشدن گنادوتروپينها و در نتيجهافزايش LH و FSH ميگردد. اين امر خودموجب بلوغ فوليكولهاي تخمداني، افزايشپيك LH قبل از تخمكگذاري، تخمكگذاريو در نهايت تكامل جسم زرد ميشود. درناباروري مردان نيز از طريق افزايشترشح LH و FSH، اثر درماني خود را اعمالميكند.
فارماكوكينتيك: دارو از دستگاه گوارشبهخوبي جذب ميشود. متابوليسم دارو دركبد صورت گرفته و نيمه عمر آن حدود5-7 روز است. معمولا طي 4-10 روز پساز مصرف آخرين مقدار دارو،تخمكگذاري صورت ميگيرد. قسمتاعظم دارو از صفرا و مدفوع و بخش اندكياز كليهها دفع ميگردد.
موارد منع مصرف: اين دارو در مبتلايان بهنارسائي عملكرد كبد، افسردگي، وجودكيستهاي تخمداني غير از سندرم پليكيستيك تخمدان و ترومبوفلبيت نبايدمصرف شود.
هشدارها: 1 ـ مصرف طولاني مدت داروميتواند موجب بروز تومورهاي تخمدانگردد.
2 ـ كلوميفن با كاهش توليد و تغييرموكوس دهانه رحم ممكن است با عملاسپرم و متعاقب آن باروري و حاملگيتداخل نمايد.
3 ـ احتمال بروز چندقلوزايي با مصرفدارو وجود دارد.
عوارض جانبي: مهمترين عوارض عبارتنداز تشكيل كيست تخمدان، بزرگ شدن بيشاز حد تخمدان، بزرگ شدن بافت فيبروئيدرحم و بروز سندرم قبل از قاعدگي.
نكات قابل توصيه: 1 ـ دارو بايد به ميزانمناسب و در ساعت مشخصي از روزمصرف شود.
2 ـ در صورت فراموش كردن يك وعدهمصرف دارو، بهتر است بلافاصله پس ازبهخاطر آوردن مصرف شود. در صورتيكه در زمان مصرف بعدي، بيمار عدممصرف دارو را بهخاطر آورد، مقدارمصرف بعدي دارو به ميزان دو برابراستفاده شود. در صورت فراموش كردنبيش از يكبار، به پزشك مراجعه شود.
مقدار مصرف: در درمان ناباروري درزنان، دارو به ميزان mg/day 50 و به مدت5 روز، تجويز ميشود. مصرف دارو بايداز روز پنجم قاعدگي شروع شود. درصورت عدم بروز حاملگي، ميتوان دورهدرمان را در 3-4 سيكل بعد تكرار نمود كهدر آن صورت مقدار تجويز را ميتوان بهmg/day 75-100 و به مدت 5 روز افزايشداد. در زنان حساس به كلوميفن و يامبتلايان به سندرم پليكيستيك تخمدان،بايستي مقادير كمتر تجويز شوند.
موارد مصرف: كلوميفن براي درمانناباروري ناشي از كاهش يا فقدانتخمكگذاري در زنان و نيز ناباروريمرداني كه توليد اسپرم در آنها كافينيست، بهكار برده ميشود. اين تركيبهمچنين در درمان بيكفايتي عملكرد جسمزرد و نيز تشخيص نارسائي محورهيپوتالاميك ـ هيپوفيز ـ غده فوق كليه مفيدميباشد. بهمنظور ارزيابي عملتخمدانهادر تخمكگذاري نيز استفادهشدهاست.
مكانيسم اثر: كلوميفن عمدتا داراي اثراتضداستروژني بوده و بعضا خواصاستروژني نيز دارد. اين دارو با اتصالرقابتي به گيرندههاي استروژن در سطحهيپوتالاموس، مانع اثر مهاري استروژنبر آزادشدن گنادوتروپينها و در نتيجهافزايش LH و FSH ميگردد. اين امر خودموجب بلوغ فوليكولهاي تخمداني، افزايشپيك LH قبل از تخمكگذاري، تخمكگذاريو در نهايت تكامل جسم زرد ميشود. درناباروري مردان نيز از طريق افزايشترشح LH و FSH، اثر درماني خود را اعمالميكند.
فارماكوكينتيك: دارو از دستگاه گوارشبهخوبي جذب ميشود. متابوليسم دارو دركبد صورت گرفته و نيمه عمر آن حدود5-7 روز است. معمولا طي 4-10 روز پساز مصرف آخرين مقدار دارو،تخمكگذاري صورت ميگيرد. قسمتاعظم دارو از صفرا و مدفوع و بخش اندكياز كليهها دفع ميگردد.
موارد منع مصرف: اين دارو در مبتلايان بهنارسائي عملكرد كبد، افسردگي، وجودكيستهاي تخمداني غير از سندرم پليكيستيك تخمدان و ترومبوفلبيت نبايدمصرف شود.
هشدارها: 1 ـ مصرف طولاني مدت داروميتواند موجب بروز تومورهاي تخمدانگردد.
2 ـ كلوميفن با كاهش توليد و تغييرموكوس دهانه رحم ممكن است با عملاسپرم و متعاقب آن باروري و حاملگيتداخل نمايد.
3 ـ احتمال بروز چندقلوزايي با مصرفدارو وجود دارد.
عوارض جانبي: مهمترين عوارض عبارتنداز تشكيل كيست تخمدان، بزرگ شدن بيشاز حد تخمدان، بزرگ شدن بافت فيبروئيدرحم و بروز سندرم قبل از قاعدگي.
نكات قابل توصيه: 1 ـ دارو بايد به ميزانمناسب و در ساعت مشخصي از روزمصرف شود.
2 ـ در صورت فراموش كردن يك وعدهمصرف دارو، بهتر است بلافاصله پس ازبهخاطر آوردن مصرف شود. در صورتيكه در زمان مصرف بعدي، بيمار عدممصرف دارو را بهخاطر آورد، مقدارمصرف بعدي دارو به ميزان دو برابراستفاده شود. در صورت فراموش كردنبيش از يكبار، به پزشك مراجعه شود.
مقدار مصرف: در درمان ناباروري درزنان، دارو به ميزان mg/day 50 و به مدت5 روز، تجويز ميشود. مصرف دارو بايداز روز پنجم قاعدگي شروع شود. درصورت عدم بروز حاملگي، ميتوان دورهدرمان را در 3-4 سيكل بعد تكرار نمود كهدر آن صورت مقدار تجويز را ميتوان بهmg/day 75-100 و به مدت 5 روز افزايشداد. در زنان حساس به كلوميفن و يامبتلايان به سندرم پليكيستيك تخمدان،بايستي مقادير كمتر تجويز شوند.
