آلرژی کودکان، موضوعی است که میتواند والدین را با مشکل مواجه کند. این آلرژی ممکن است با یک عطسه، سرفه، آبریزش بینی و قرمزی چشم شروع شود. حتی ممکن است کودک پس از خوردن یک غذای خاص، مثلاً غذای پُر ادویه، دچار تهوع و شکم درد شود که این علائم نیز میتواند یکی از علائم آلرژی فصلی باشد.
بهار و پاییز، دو فصلی هستند که بروز علائم آلرژی به اوج خود میرسد. ناگفته پیداست، کودکانی که خانواده آنها مبتلا به آلرژی فصلی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به آلرژی هستند. در ادامه این مطلب از وبلاگ کلینیک ختنه نوزادان تهران در مورد این بیماری توضیح خواهیم داد.
آلرژی به چه معناست؟
در برخی از فصول سال، چیزهایی وجود دارد که مختص همان فصل است. مثلاً گَرده گُل، یکی از چیزهایی است که در فصل بهار به وفور یافت میشود. گیاهان برای تولید مثل در فصل بهار، گَرده گُل خود را آزاد میکنند.
سیستم ایمنی افرادی که به این ماده حساسیت دارند، گرده گُل را به عنوان مادهای خارجی تشخیص داده و به آن واکنش نشان میدهد. به این مشکل، «تب یونجه» یا «آلرژی به گَرده» نیز گفته میشود. آلرژی کودکان نیز ممکن است در اثر تماس کودک با گَرده گُل ایجاد شود.
آلرژی کودکان چیست؟
کودکان نیز ممکن است به دلیل ضعف در سیستم ایمنی، دچار آلرژی در فصل بهار شوند، به خصوص کودکانی که پدر و مادر آنها نیز به آلرژی فصلی مبتلا هستند. این نکته را باید عنوان کرد که گاهی ممکن است آلرژی کودکان به فصل خاصی ارتباط نداشته باشد. به عنوان مثال اگر کودک در محیط مدرسه در معرض گَرد گچ تخته و... قرار بگیرد، دچار آلرژی شود که این موضوع ارتباطی به حساسیت فصلی ندارد.
چندین عطسه پشت سر هم، گرفتگی بینی و همچنین آبریزش آن، میتواند دلیلی بر آلرژی کودکان باشد. گرد و غبار و حیوانات خانگی هم ممکن است دلیلی بر حساسیت کودک باشند و حتی طول مدت حساسیت را تا چند سال هم افزایش دهند.
علائم آلرژی کودکان در بهار
نشانههای آلرژی کودکان با افراد بزرگسال مشابه است، اما ممکن است کودک نتواند به طور کامل علائم خود را بیان کند. این علائم شامل موارد زیر است:
· گرفتگی در بینی و تنگی نفس
· عطسه کردن
· آبریزش بینی
· خارش بینی
· خارش چشم و آبریزش از آن
· بروز اگزما و کهیر در پوست
· ناراحتی معده و روده
· عفونتهای پیدرپی گوش و سینوس
· مشکل در خواب
آلرژی کودکان ممکن است سبب بروز علائم رفتاری خاصی در کودکان شود:
· وجود خطی قرمز روی بینی
· مالش و خاراندن صورت
· خوردن غذا با دهان باز، به دلیل گرفتگی بینی
· نداشتن تمرکز در مدرسه یا حین انجام فعالیتی دیگر
علائم آلرژی با سرماخوردگی مشترک است. اگر کودک رفتارهای خاصی را از خود نشان میدهد، باید بررسی کنید که آیا کودک به حساسیت مبتلا شده است یا سرماخوردگی؟ و پس از آن باید برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهید.
چگونگی تشخیص آلرژی کودکان
دو روش برای تشخیص آلرژی کودکان وجود دارد:
- آزمایش خون. با بررسی خون کودک، اگر آنتیبادی lge در خون او پیدا شود، نشاندهنده این موضوع است که کودک، مبتلا به آلرژی کودکان شده است.
- آزمایش پوست. ممکن است در اثر خارش بدن، پوست خراشیده شود. اگر آلرژن، از این راه وارد بدن شود، آن ناحیه، قرمز و متورم میشود. این موضوع ثابت میکند که کودک به آلرژی مبتلا شده است.
از مزیتهای آزمایش پوست این است که برای کودک، دردی به همراه ندارد و او به راحتی میتواند این آزمایش را انجام دهد.
آیا راهکاری برای جلوگیری از ابتلای کودک به آلرژی کودکان وجود دارد؟
کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیفی که دارند، بسیار مستعد سرماخوردگی هستند. اگر علائم سرماخوردگی چند هفته به طول بیانجامد، بیماری کودک باید از نظر آلرژی و حساسیت، مورد بررسی قرار گیرد.
راهکارهایی که میتوان به کمک آنها از آلرژی کودکان جلوگیری کرد، به شرح زیر است:
· در هنگام حضور کودکان، سیگار نکشید.
· از نزدیک شدن کودک به گُلها و گیاهان دارای گَرده و بو کردن آنها جلوگیری کنید.
· رشد موجودات میکروسکوپی موجود در گرد و غبار به نام مایت که در مبل و فرش و... زندگی میکنند را کنترل کرده و از بین ببرید. برای این کار میتوانید:
- روتختی و ملحفه را هفتهای یکبار شستو شو دهید.
- تخت، تشک و بالش را با روکش ضد حساسیت بپوشانید.
- به جای استفاده از موکت و فرش، از پارکت یا انواع دیگر کفپوش استفاده کنید. در غیر این صورت، هر هفته خانه را جارو کنید.
- پردهها را به طور منظم شستو شو دهید.
- به طور منظم عروسک کودکان را بشویید. برای نگهداری بهتر و جلوگیری از رشد مایت، عروسک را درون کیسه پلاستیکی نگهداری کنید.
- تا حد امکان، حیوانات را در منزل نگهداری نکنید.
آلرژی کودکان چگونه درمان میشود؟
برای درمان آلرژی کودکان، نباید از چند داروی دارای ترکیبات فعالِ یکسان استفاده کرد، زیرا کودکان نسبت به افراد بالغ، عوارض جانبی دارو، بیشتر و سریعتر روی کودکان اثر میگذارد . به عنوان مثال، استفاده از برخی داروهای آنتیهیستامین حتی با دُز پایین هم میتواند اثر زیانباری را بر سلامتی کودکان بگذارد.
برای انتخاب داروی مناسب برای کودک خود، بهتر است بروشور داخل جعبه دارو را مطالعه کرده یا با پزشک مشورت کنید. به طور کلی، برای درمان آلرژی کودکان به صورت علامتی میتوانید از داروهای زیر استفاده کنید:
· برای آبریزش بینی و عطسه کودک، آنتیهیستامین با نظر پزشک میتواند مؤثر باشد.
· برای گرفتگی بینی، اسپری بینی میتواند مفید باشد.
· برای قرمزی، خارش و آبریزش چشم کودک، قطره چشمی میتواند کمککننده باشد.
جمعبندی
آلرژی هنگامی ایجاد میشود که سیستم ایمنی بدن، عواملی که برای بدن ضرری ندارند را به عنوان عامل ناشناس و مُخرّب شناسایی کرده و نسبت به آن واکنش نشان میدهد. عطسه یا سرفه کودک، ممکن است دلیلی بر آلرژی کودکان باشد. شیوع آلرژی در کودکانی که خانواده آنها نیز به آلرژی مبتلا هستند، بیشتر است.
سؤالات متداول
از چه راههایی میتوان به روند درمانی کودک مبتلا به آلرژی کودکان کمک کرد؟
- روش آزمون و خطا، برای شناسایی خوراکیهایی که کودک به آنها حساسیت دارد.
- بستن پنجره برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به داخل منزل
- حمام کردن کودک برای زدودن مواد حساسیتزا از بدن او