در رفتگی مکرر شانه وضعیتی است که در یک بازه زمانی معین چندین بار استخوان بالای بازو از حفره شانه خارج می‌شود. این وضعیت می‌تواند به طور قابل توجهی بر روی زندگی افراد تاثیر منفی بگذارد و حرکت شانه را برای آنها دشوار کند. آسیب دیدگی و ناپایداری شانه از جمله اصلی‌ترین دلایل در رفتگی شانه است. در صورت تشخیص سریع با استفاده از درمان‌های غیر تهاجمی می‌توان نسبت به رفع این مشکل اقدام نمود؛ اما در غیر این صورت ممکن است که به جراحی برای رفع آن نیاز باشد.
در رفتگی مکرر شانه چیست؟
شانه متحرک‌ترین مفصل بدن است که برای حرکات دست و بازو بسیار موثر عمل می‌کند و در طول روز به دفعات زیاد از آن استفاده می‌شود. از سوی دیگر افزایش دامنه حرکتی شانه، خطر در رفتگی آن را افزایش می‌دهد. زمانی که سر استخوان بازو از حفره شانه خارج می‌شود، در رفتگی شانه به وجود می‌آید. این اتفاق معمولاً بر اثر یک آسیب ناگهانی مانند تصادف یا سقوط به وجود می‌آید.
همچنین ورزشکارانی که ورزش‌هایی مانند شنا، تنیس و فوتبال انجام می‌دهند، بیشتر در معرض در رفتگی شانه قرار دارند. زمانی که برای اولین بار به این مشکل مبتلا می‌شوید، احتمال در رفتن مجدد شانه بسیار بیشتر می‌شود. در این شرایط با کمترین نیرو یا حرکت، شانه شما از مفصل خارج می‌شود. این وضعیت بی‌ثباتی مزمن شانه یا در رفتگی مکرر نام دارد.
دلایل در رفتگی مکرر شانه
آسیب‌های قبلی، ضعف ساختاری شانه یا عوامل ژنتیکی از جمله موثرترین دلایل برای در رفتگی شانه است. همانطور که گفتیم به دلیل ساختار خاص شانه و حرکات وسیع این ناحیه شانه‌ها بیشتر از سایر نقاط بدن در معرض دررفتگی قرار دارند. همچنین زمانی که یک بار این مفصل به در رفتگی مبتلا شود، احتمال تکرار آن نیز وجود دارد. از جمله مهم‌ترین دلایل در رفتگی مکرر شانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
آسیب اولیه و سابقه قبلی
از شایع‌ترین دلایل این نوع دررفتگی، آسیب اولیه و سابقه قبلی در رفتگی شانه است. اگر در دررفتگی اولیه به رباط‌ها، کپسول مفصلی و لابروم آسیب وارد شود، می‌تواند پایداری مفصل را کاهش دهد. در این شرایط احتمال عدم ترمیم بافت‌ها یا ضعف آنها، احتمال دررفتگی‌های بعدی نیز وجود دارد.
ناپایداری مادرزادی
برخی از افراد به صورت مادرزادی مفصل شل و انعطاف پذیری دارند. این ویژگی که به آن شلی مفصل می‌گویند، مفصل شانه را نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در این وضعیت شانه‌ها به صورت مکرر در معرض دررفتگی قرار دارند. یعنی این افراد بدون حتی ضربه یا آسیب خاص ممکن است به در رفتگی مکرر شانه مبتلا شوند.
آسیب با لابروم و کپسول مفصلی و در رفتگی مکرر شانه
لابروم حلقه فیبری اطراف حفره گلنوئید است که نقش مهمی در تثبیت مفاصل شانه دارد. آسیب یا پارگی لابروم منجر به دررفتگی شانه می‌شود. در این وضعیت استخوان بازو به راحتی از حفره گلنوئید خارج می‌شود. کشیدگی یا پارگی کپسول مفصلی نیز می‌تواند پایداری شانه و احتمال دررفتگی بعدی را افزایش دهد.
ضعف عضلات
ضعف عضلات اطراف شانه به ویژه عضلات روتاتورکاف نقش مهمی در ناپایداری مفصل شانه دارد. ضعف و عدم تعادل این عضلات، ورزشکاران و افرادی که به طور مکرر از شانه‌های خود استفاده می‌کنند را در معرض در رفتگی شانه قرار می‌دهد. عدم تقویت این عضلات پس از آسیب دیدگی اولیه، احتمال بروز مجدد در رفتگی را افزایش می‌دهد.
عوامل ژنتیکی و در رفتگی مکرر شانه
برخی از اختلالات ژنتیکی مانند سندرم مارفان منجر به تضعیف بافت همبند شانه می‌شود. این مسئله می‌تواند زمینه را برای شلی مفاصل و در رفتگی شانه فراهم کند.
فعالیت‌های ورزشی
در فعالیت‌های ورزشی که بیشتر فشار بر روی شانه‌ها است، خطر در رفتگی شانه را افزایش می‌دهد. ورزش‌هایی مانند والیبال، بسکتبال، هندبال و حتی ورزش‌های رزمی در این گروه قرار دارد که به دلیل فشار مستمر به شانه آسیب دیدگی شانه و ناپایداری آن را افزایش می‌دهد.
بی‌توجهی به درمان اولیه
زمانی که برای بار اول به در رفتگی شانه مبتلا می‌شوید، باید نسبت به درمان کامل و توان بخشی شانه‌های خود اقدام کنید. در صورتی که نسبت به این موضوع بی‌توجه باشید و دوره استراحت خود را به طور کامل طی نکنید، شانه شما مستعد در رفتگی‌های بعدی قرار می‌گیرد. به این منظور استفاده از فیزیوتراپی شانه پس از آسیب اولیه بروز در رفتگی‌های مکرر را افزایش می‌دهد.
از این بخش بخوانید: هرآنچه باید از پی آر پی زانو بدانید
علائم در رفتگی شانه
علائم در رفتگی مکرر شانه با توجه به شدت و تعداد دررفتگی‌ها و همچنین علت آن متفاوت است. شایع‌ترین علائمی که در این وضعیت برای شانه‌ها به وجود می‌آید عبارت است از:
- درد شانه: اولین علائمی که بر اثر دررفتگی شانه برای افراد به وجود می‌آید، درد قابل توجه در شانه است. به ویژه بلافاصله پس از این اتفاق درد بسیار شدیدی در شانه به وجود می‌آید که حرکت شانه را غیر ممکن می‌سازد.
- بی ثباتی: پس از دررفتگی، شانه‌ها شل و ناپایدار می‌شود و ممکن است که مجدد از جای خود خارج شود. حتی پس از مدت زمانی که از جا انداختن شانه نیز می‌گذرد، ممکن است این بی‌ثباتی در شانه شما احساس شود. در این شرایط چرخش شانه‌ها به جهات مختلف برای شما دشوار می‌شود.
- ضعف عضلات: ضعف عضلات شانه به دلیل در رفتگی‌های مکرر، دیگر علائم این مشکل است. به ویژه اگر در رفتگی‌ها به موقع درمان نشود بی‌ثباتی شانه افزایش می‌یابد و حرکات شانه دشوار می‌شود.
درمان در رفتگی مکرر شانه
درمان در رفتگی مکرر شانه با توجه به علت شدت و علائم آن متفاوت است. به طور کلی از درمان‌های غیر جراحی و جراحی برای این کار استفاده می‌شود که به نظر پزشک متخصص طب فیزیکی بستگی دارد. از جمله رایج‌ترین راهکارهای درمانی برای دررفتگی شانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی برای درمان در رفتگی مکرر شانه شامل مجموعه اقداماتی است که برای تقویت عضلات شانه و افزایش پایداری آن انجام می‌شود. در این روش از تمرینات خاصی برای تقویت عضلات روتاتورکاف و کپسول مفصلی استفاده می‌شود که به بیمار کمک می‌کند تا فشار اضافی را از شانه بردارد.
استراحت و محدودیت حرکتی
زمانی که به دررفتگی شانه مبتلا می‌شوید باید مدتی را استراحت کنید تا آسیب دیدگی بافت‌ها و استخوان‌های شانه به کمترین حد برسد. در این زمان انجام هرگونه فعالیت شدید بدنی که به شانه‌ها فشار وارد کند، ممنوع است. استفاده از آتل یا بند شانه نیز می‌تواند حرکات مفاصل شانه را محدود کند.
دارو و تزریق استروئید برای درمان در رفتگی مکرر شانه
برای کاهش درد و التهاب ناشی از این مشکل پزشک مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن را تجویز می‌کند. این داروها به کاهش تورم و تسکین درد بیماران کمک می‌کند. در مواقعی که درد شدیدتر باشد، تزریق کورتیکواستروئیدها می‌تواند به کاهش التهاب و درد مزمن شانه منجر شود.
پی آر پی شانه
با استفاده از پلاسما غنی از پلاکت برای تحریک بافت‌های آسیب دیده شانه استفاده می‌شود. در تزریق پی آر پی شانه به دلیل اینکه از خون خود بیمار استفاده می‌شود هیچگونه حساسیتی برای افراد ایجاد نمی‌کند.
جراحی
در مواردی که هیچ یک از راهکارهای فوق برای درمان این وضعیت موثر نباشد ممکن است از جراحی شانه استفاده شود.
درمان در رفتگی مکرر شانه در کلینیک پیشگام
در رفتگی مکرر شانه یک مشکل شایع است که درد زیادی برای افراد ایجاد می‌کند. این عارضه زمانی به وجود می‌آید که سر استخوان بازو از حفره آن خارج می‌شود و در یک محدوده زمانی چندین بار اتفاق می‌افتد. اگر به طور مکرر به این مشکل مبتلا می‌شوید، می‌توانید زیر نظر بهترین متخصص طب فیزیکی تهران در کلینیک پیشگام درمان خود را آغاز کنید.
